Otwór stratny na celestion ftx-0617

[Klark]

Noszę się z zamiarem budowy kolumn na głośniku celestion ftx-0617.
z początku miała to być konstrukcja otwarta, dlatego też wybrałem ten przetwornik z wysokim Qts, ale z powodu trudnej akustyki pomieszczenia zrezygnowałem.
Koaksjal celestiona gra dość ładnie dlatego i tak go wykorzystam, jednak nie chcę go cisnąć w małej obudowie.
pomyślałem o konstrukcji z otworem stratnym, jednakże nie mam doświadczenia z takimi skrzynkami.
Być może ktoś może mi coś podpowiedzieć na ten temat, jaką wielkość obudowy zastosować jak wytłumić i jaka powinna być średnica otworu stratnego, oraz co najważniejsze czy w ogóle ten przetwornik się do tego nadaje.

[Pogromca mitow]

Przede wszystkim zalozyles temat w zlymi miejscu. Tutaj prezentujemy zbudowane, gotowe projekty.

Natomiast co do pytania, to warto zwrocic uwage, ze glosnik, ktory wybrales jest w zasadzie glosnikiem srednio-wysokotonowym. Nie nadaje sie do budowy kolumny dwudroznej. Oczywiscie mozesz zastosowac otwor stratny, ale potrzebujesz do niego jeszcze glosnik niskotonowy.

[Klark]

Jestem nowy na forum I jeszcze się nie orientuje dobrze.
Tak mam do zestawu głośnik niskotonowy

[Pogromca mitow]

Czasami można kupić używany element stratny, zwany Variovent. Możesz również zrobić zwykła obudowę z portem BR, a następnie na podstawie pomiarów włożyć odpowiednia ilość materiału tłumiącego do obudowy oraz w port BR.

[Klark]

Jeśli wytłumię port BR to zapewne powstanie jakiś nieprzewidziany rezonans, a wydaję mi się że w obudowie aperiodycznej chodzi o pozbycie się niechcianych rezonansów i uzyskanie efektu zbliżonego do nieskończonej ogrody.
A gdyby tak zrobić obudowę TL ze zwężającym się prześwitem na końcu zakończonym varioventem, to membrana pracowała niemal że swobodnie a fala została by wygaszona, teoretycznie.

[Pogromca mitow]

W wytlumionym BR nie powstanie nieprzewidzany rezonans, bo port jest wlasnie tlumiony po to, aby dzialanie rezonatora oslabic, zwykle calkowicie, a otwor w obudowie umozliwia pozbycie sie poduszki powietrznej, jaka wystepuje w klasycznej obudowie zamknietej.
Lecz tu jedna uwaga. Obudowy zamkniete dzielimy na dwa rodzaje. Obudowa zamknieta realizujaca dzialanie nieskonczonej odgrody, oraz obudowa zamknieta z akustycznym resorem, poduszka powietrzna. Kazda obudowa zamknieta, ktora bedzie miala mniejsza objetosc niz 3-4 krotnosc parametru Vas glosnika, bedzie obudowa zamknieta z resorem akustycznym, ktory bedzie wplywal na podatnosc zawieszen glosnika. Z tego powodu zdecydowana wiekszosc obudow zamknietych jest konstrukcja z poduszka akustyczna, ktora tlumi prace glosnika.

Otwor stratny jest niczym innym jak rezystorem akustycznym, ktory pierwotnie mial tlumic wysoka dobroc glosnika w malej obudowie oraz jego pik rezonansu, ktory stlumiony przez Variovent dawal lepsze parametry elektryczne pracy dla wzmacniaczy lampowych. Warto tez zwrocic uwage na fakt, ze otwor stratny moze miec dosc szeroki zakres zastosowan. Uzywa sie tego rowniez przy budowie konstrukcji, w ktorych wymagane jest promieniowanie cardioidalne, dlatego nie mozna mowic, ze rezystor akustyczny ma tworzyc warunki podobne do nieskonczonej odgrody, bo jest zupelnie inaczej.

Linia transmisyjna z otworem stratnym na koncu nie ma sensu, poniewaz kazda linie transmisyjna moze wytlumic w taki sposob, ze bedzie ona realizowala cos na zasadzie tunelu stratnego, ale nigdy nie uda sie w calosci pochlonac energii tylnej czesci membrany.

[Klark]

Czyli najlepiej bez kombinacji zrobić objętość na około 7,3L jak wychodzi z wyliczeń tylko czy długość i średnica ma znaczenie? (pytam o tunel BR)

[Smichal]

Też próbowałem z obudową zamkniętą, ponieważ nie byłem pewien efektu, zrobiłem tak:
Dobrałem litraż największy możliwy. Do pewnego momentu widać wpływ, w pewnym momencie zwiększanie objętości nie przynosi już większych efektów.
Do takiej obudowy dobrałem BR, tak, jak inni opisywali. Słuszną uwagą jest, że nie ma sensu stroić za nisko.


Wykonałem obudowę zamkniętą, posłuchałem, dodałem BR, posłuchałem.
Następnie spróbowałem z otworem stratnym. Strojenie okazuje się bardzo proste, trzeba jednak mieć możliwość pomiaru impedancji (np. LIMP). W programie możemy dokonywać pomiaru online, w otwory wkładałem wygłuszenie i obserwowałem reakcję impedancji. Wystarczy dać dwa krążki białej tkaniny tłumiącej (300g/m2) o grubości 3,5cm aby uzyskać pożądany efekt. Zwiększanie ilości nie przynosi już zysku na impedancji. Natomiast w stosunku do BR różnica jest spora.


Wynikowo mam obudowę w sumie w trzech opcjach: zamkniętą - gdy włożę w otwór np. czapkę zimową, z otworem stratnym - gdy włożę watę i BR gdy nic nie włożę.
Nie widzę żadnych skutków ubocznych (zgodnie z uwagą Pogromcy mitów) , różnica jest w ilości basu.
Stawiając konstrukcję zamkniętą obok BR według mnie jest duża różnica. Zamknięta ma na pewno twardszy, bardziej dynamiczny bas, ale jest go naprawdę mało.
Co do otworu stratnego, bardziej w kierunku BR. Minusem jest, ze wata wypada przy głośniejszym graniu, przydałaby się kratka na końcu otworu.

Pogromca mitów pisze o objętości względem VAS, myślałem, że zobaczę to na wykresie strojenia obudowy. Mam VAS=169l, poniżej porównanie objętości obudowy 68,5l i 800l. Większość aplikacji dla tego głośnika była własnie w okolicy 70l.

[Pogromca mitow]

Z tego co pokazales, to nie do konca dziala to jak element stratny, a wlasnie jako wytlumiony bas reflex, a to nie to samo. Dodatkowo jak sam sa zauwazyles, takie tlumienie nie dziala liniowo w przypadku pelnopasmowej obudowy, co powoduje ruch materialu i jego wypchniecie.
Takie rozwiazania sa dopuszczalne w obudowach glosnikow pracujacych jako sredniotonowe, gdzie glosnik odciazony od wychylen nie bedzie powodowal znacznego ruchu powietrza w tunelu.

Wracajac jednak do typowego varioventu, to w Twoim przypadku, po jego zastosowaniu pik rezonansu nadal powinien byc zblizony do Fc obudowy, lecz znacznie przytlumiony. U Ciebie obudowa wskazuje wyzszy rezonans z portem niz w samej obudowie zamknietej.


Natomiat co do objetosci VAS i zaleznosci wielkosci obudowy, to najlatwiej sprawdzic to, porownujac odpowiedz glosnika w nieskonczonej odgrodzie, to duzej obudowy zaknietej. Poslugujac sie Vituixem jest to bardzo proste.

Dla glosnika Seas CA26RE4X obudowa zamknieta o pojemnosci 575 litrow daje nam Qtc na poziomie 0.28, przez co pasmo czestotliwosci odpowiada wlasciwie w pelnym pasmie odpowiedzi w odgrodzie. Wplyw poduszki powietrza na zawieszenie glosnika jest juz niewielki.



Warto tez dodac, ze po dodaniu varioventu otrzymamy obudowe z opadaniem charakterystyki 3 rzedu. Czyli pomiedzy 2 rzedem obudowy zamknietej i 4 rzedem obudowy BR.

[Smichal]

Z tego co pokazales, to nie do konca dziala to jak element stratny, a wlasnie jako wytlumiony bas reflex, a to nie to samo. Dodatkowo jak sam sa zauwazyles, takie tlumienie nie dziala liniowo w przypadku pelnopasmowej obudowy, co powoduje ruch materialu i jego wypchniecie.
Takie rozwiazania sa dopuszczalne w obudowach glosnikow pracujacych jako sredniotonowe, gdzie glosnik odciazony od wychylen nie bedzie powodowal znacznego ruchu powietrza w tunelu.

A to nie tak, że otwór stratny nigdy nie zadziała liniowo, zawsze będzie jakaś "strata" (ruch powietrza) zależna od częstotliwości?
Co do wypychania, to variovent także ma osłonę, inaczej wypełnienie wypadnie, nie znalazłem zgrabnego pomysłu na to, a wypycha przy dość głośnym słuchaniu.

[Pogromca mitow]

Tak, oczywiscie. Tam gdzie jest wytlumienie, tam zawsze bedzie jakis problem z liniowoscia pracy tego tlumienia.

W Variovencie scan speaka i dynaudio masz dwie statki, ktore sa rozbieralne. Mozna zmieniac gestosc tego materialu ( welny szklanej ), ale sama membrana jest krotka, nie tworzy typowego portu BR ( tak ogolnie mowiac, bo nawet sam otwor w obudowie ze sciankami o grubosci np 2cm, to juz port BR ).
Co innego jak buduje sie system z elementem stratnym, ktory ma dawac charakterystyke kardioidu na basie. Wtedy stosuje sie inne rozwiazania.