subwoofer na ARN-150-05/4

[krzk111]

Witam!

Mam kilka pytań odnośnie obudowy na ARN-150-05/4 (mam tylko taki i nie mam zamiaru kupować innego, jeżeli komuś ten się wyda za słaby):

1) Co myślicie o 12 litrowej obudowie (ścianka gr. 18mm) strojonej na 54 Hz ( wg. WinISD b-r śr. ok. 5cm ; dł. ok. 13cm ; vent mach 0,08 ) Załączam parametry głośnika, jakie wpisałem do programu (WinISD 0.44 beta) oraz wykresy. Robiłem to pierwszy raz, więc jeżeli coś jest rażąco nie tak, to proszę o korektę oraz swoją propozycję litrażu i strojenia.

2) Czy musi być ona wykonana z płyty wiórowej lub MDF, czy może to być sklejka (18mm), bardzo mocna (sklejana prasą 2t), szczelna, używana jako podłoga w kontenerach (nie na śmieci :smile: ), jeżdżą po niej wózki widłowe, itp... Chodzi mi o to, czy będzie przez nią w jakiś sposób pogorszona akustyka czy coś...

3) Jest jakaś różnica czy będzie ona miała kształt sześcianu czy jakiegoś prostopadłościanu? (jeżeli to pytanie też jest głupie, to sorry)

Pozdrawiam

P.S.

Tak w ogóle, czy mógłby mi ktoś wytłumaczyć, co to znaczy, że obudowa jest strojona na jakąś częstotliwość?

[esh0]

1) Zrób pasmo-przepustową 4 rzędu :) Jeśli dobrze pamiętam, to komory 5l i 3l i grało całkiem fajnie. Ktoś już (daaaawno) na forum to robił.
2) Może być sklejka.
3) Nie ma, chociaż wielu unika ścisłego sześcianu.

[takero]

Ktoś już (daaaawno) na forum to robił.

Sam Igod :)
Pozwole sobie tu zacytować Jego słowa (mam nadzieje że nie łamie praw autorskich :) )

Mały subwoofer na głośniku Tesla ARN 150-03/8, głośnik ma średnicę 15cm, pozostałe parametry:
-Fs: 45Hz
-VAS: 8,04dmł
-Qts: 0,43
-Qes: 0,54
-Qms: 2,06
-efektywność: 84dB
-impedancja: 8R
-moc znamionowa: 60W
-waga: 0,8 kg
-średnica magnesu: 82mm
-średnica membrany wraz z zawieszeniem: 112mm

Ten głośnik po krótkich negocjacjach udało mi się nabyć w cenie 10zł, był używany ale w całkiem dobrym stanie. Osobiście wolał bym żeby to była wersja 4R ale nie będę narzekał. Tak wygląda nasz bohater, obok jego wymiary:

Wybrałem obudowę pasmowo-przepustową wentylowaną z jednej strony. Głośnik ma niskie VAS więc spodziewałem się małej obudowy. Podstawiłem dane do Winsub, potem do Winlsd (wyniki te same) i wyszło: komora frontowa, czyli ta od strony otworu 2,9dmł, komora tylna 4,57dmł, otwór dostrojony do 75Hz. Musiałem zrezygnować z tej obudowy. Przy prawie 3 litrach, długość otworu o średnicy 50mm wynosi aż 33cm, ja chciałem zastosować otwór z wyprofilowanym wylotem o średnicy 55mm przy wylocie i 50mm przy wlocie. W tym przypadku otwór musiał by mieć 36cm, zastosowanie tak długiego otworu z technicznego punktu widzenia jest niemożliwe, z akustycznego nie zalecane z powodu dużego prawdopodobieństwa wystąpienia rezonansu rurowego. Musiałem zwiększyć komorę z otworem do 4,5dmł. W tym wypadku musiałem również obniżyć częstotliwość dostrojenia otworu do 70Hz aby zlikwidować niepotrzebne podbicie efektywności przy 80Hz, przy okazji tym zabiegiem obniżyłem trochę dolną częstotliwość graniczną. Zwiększyłem również komorę zamkniętą, do około 5 litrów po odjęciu głośnika i elektroniki. Tak wygląda charakterystyka w omówionej obudowie:

Punkt -6dB mamy przy 41Hz, -3dB znajduje się przy 46Hz. Całkiem nieźle, na pewno dużo lepiej niż większość subwooferów komputerowych. Szkoda tylko że efektywność głośnika to skromne 84dB. Trudno, ale za to Fs 45Hz, ładnie jak na tanią 15-kę. Impuls w tej obudowie nie przekracza 12ms

Trochę problemów może sprawić zrobienie skrzynki. W środku obudowy musimy umieścić poprzecznie płytę z zamontowanym głośnikiem. Obudowę wykonałem z płyt wiórowych 16mm, taka grubość zupełnie wystarcza biorąc pod uwagę że obudowa jest mała, oraz to, że na jej środku znajduje się przegroda z głośnikiem która wszystko usztywnia, lepszym materiałem była by płyta MDF, tyle że jest droższa. Musimy zaopatrzyć się w następujące płyty, wszystkie o grubości 16mm:
-przód i tył: 15,8 x 29,3 cm
-góra, dół oraz przegroda na głośnik: 15,8 x 26,8 cm
-boki: 30 x 29,3 cm
Schemat obudowy:

Szare koło o średnicy 54mm należy wyciąć, jest to otwór pod rurkę "bass-reflex". Należy zastosować otwór o średnicy wewnętrznej co najmniej 52mm, ścianki mojej rurki są grubości 2,5mm, stąd 55mm. Możliwe że ktoś nie będzie w stanie nabyć rurki o dokładnie tej samej średnicy co ja, wtedy otwór w obudowie będzie musiał wyciąć tak, aby jego rurka wchodziła na "wcisk". U mnie długość otworu wynosi 240mm, przy wylocie średnica wynosi 55mm, przy wlocie 50mm (pisząc wylot mam na myśli część otworu która znajduje się na zewnątrz obudowy). Jeśli ktoś kupi otwór o trochę innej średnicy (+-2mm) będzie on dostrojony do innej częstotliwości (wtedy należy skorzystać ze wzoru z działu obudowa bass-reflex i dostroić otwór do 70Hz), różnica 2mm średnicy to różnica długości 1,5cm. Ważne jest aby otwór był wyprofilowany conajmniej z jednej strony, a jego średnica zwiększała się ku wylotowi. Zapobiegnie to rezonansowi samego otworu, oraz zlikwiduje turbulencję powietrza która jest słyszalna gdy powietrze wylatuje z dużą prędkością, głośnik ma tylko 15cm jednak dużą amplitudę więc pompuje sporo powietrza. Rurka jest dość długa, kończy się w odległości 8cm od tylnej ścianki. Niestety zalecana odległość końca rurki od każdej ścianki 5,2cm nie została zachowana do końca. Na dole i u góry pozostaje po około 4cm miejsca. Z tego co słyszałem raczej nie miało to wpływu na dźwięk. Jeśli ktoś policzy objętość obu komór okaże się że są większe niż napisałem wyżej. Przypominam że rurka b-r zabiera pojemność, kosz głośnika, transformatory również.
To, w jakiej kolejności złożymy poszczególne ścianki nie jest obojętne. Ja polecam zrobić tak: najpierw złożyć ze sobą górę, dół, przód i tył. Powstanie nam coś w rodzaju ramy. Teraz należy wstawić przegrodę z przykręconym głośnikiem.
Głośnik należy przykręcić od dołu obudowy, tak ja na rysunku. Ale zanim przykręcimy płytę z głośnikiem należy przykręcić do obudowy transformator(y) zasilający. Proponuję umieścić go po tej stronie gdzie wylot otworu, oczywiście w komorze tylnej (po stronie magnesu głośnika). Do głośnika oraz wyprowadzeń transformatora należy porządnie przylutować i zaizolować kable o odpowiedniej średnicy. Gdy złożymy wszystko do kupy i jakiś przewód nam się oderwie to będziemy mieć ogromny problem z przylutowaniem go jeszcze raz (będzie to wręcz niemożliwe):
Jak widać na zdjęciach, komora za głośnikiem jest dużo bardziej wytłumiona niż komora po stronie otworu. Powód jest prosty, komora od strony głośnika to obudowa zamknięta, a jak wiadomo obudowy zamknięte mocno się wytłumia. Kombinowałem troszkę z wytłumianiem i doszedłem do wniosku, że najlepsze efekty uzyskuje się gdy komora z otworem wytłumiona jest jednym kawałkiem gąbki (tak jak na rysunku), a komora od strony magnesu wytłumiona jest dosyć mocno. Na zdjęciu widać także transformator, jest to transformator zasilający filtr dolnoprzepustowy (dlatego taki mały), większy, zasilający wzmacniacze końcowe znajduje się za nim, obłożony watą i gąbką . Transformator filtra ma moc 2W i jest wyjęty ze starego radiomagnetofonu ("jamnik"), większy ma 50W i jest wyjęty ze starego radia lampowego (musiałem nawinąć od nowa uzwojenie wtórne). Jak widać warto zbierać stare rupiecie, transformatory są najkosztowniejszą częścią "napędu", a ja je miałem za darmo.
Po wytłumieniu czas na przykręcenie ostatniej ścianki. Pamiętajmy o wyprowadzeniu przewodów przez otwór na elektronikę. W roli wzmacniacza w moim subwooferze zastosowałem układ TDA1554, filtr który zastosowałem ma regulowaną górną Fgr w przedziale 20...100Hz (dostępny w download) . Moc wyjściowa układu to 4 x 11W (sin) przy obciążeniu 4R. Po małej przeróbce wzmacniacza (zmostkowałem dwa kanały) uzyskałem moc 22W na kanał niskotonowy i 2 x 11W dla głośników satelitarnych. Mój głośnik niskotonowy ma 8R, moc wyjściowa wzmacniacza dla kanału niskotonowego przy tym obciążeniu to około 15W. Wydaje się mało, ale taka moc w zupełności wystarcza!. Subwoofer potrafi zagrać naprawdę głośno. A bas?, czasami potrafi zejść dość nisko, ogólnie byłem bardzo zaskoczony, spodziewałem się że bas będzie wędrował raczej w górnych zakresach. Polecam ten subwoofer wszystkim użytkownikom komputerów którzy posiadają trzeszczące plastikowe głośniki. Do subwoofera używam głośników satelitarnych z głośnikami o średnicy 11cm + wysokotonowe z TV Rubin 714, opisane na tej stronie. Gra całkiem nieźle. Ogólnie jestem zadowolony z tego zestawu.

[ Dodano: 2007-04-05, 00:00 ]

1) Co myślicie o 12 litrowej obudowie (ścianka gr. 18mm) strojonej na 54 Hz ( wg. WinISD b-r śr. ok. 5cm ; dł. ok. 13cm ; vent mach 0,08 ) Załączam parametry głośnika, jakie wpisałem do programu (WinISD 0.44 beta) oraz wykresy. Robiłem to pierwszy raz, więc jeżeli coś jest rażąco nie tak, to proszę o korektę oraz swoją propozycję litrażu i strojenia.

12l to za dużo, optymalnie jest dać z 8-9l. 5cm powinno wystarczyć.

2) Czy musi być ona wykonana z płyty wiórowej lub MDF, czy może to być sklejka (18mm), bardzo mocna (sklejana prasą 2t), szczelna, używana jako podłoga w kontenerach (nie na śmieci :smile: ), jeżdżą po niej wózki widłowe, itp... Chodzi mi o to, czy będzie przez nią w jakiś sposób pogorszona akustyka czy coś...

może być, jeśli masz darmo to możesz użyć bez najmniejszych wątpliwości, jednak jeśli ktoś chciałby kupić to jest ze 4 x droższa od wiórówy ;]

3) Jest jakaś różnica czy będzie ona miała kształt sześcianu czy jakiegoś prostopadłościanu? (jeżeli to pytanie też jest głupie, to sorry)

nie.

[misiekw]

ścisłego szescianu unika sie ze wzgledu na te same odleglosci miedzy wszystkimi parami równoleglych scianek, a co za tym idzie na te same czestotliwosci ewnetualnie powstalych fal stojacych wewnatrz obudowy, oraz na niezbyt rownomierny rozkład czestotliwosci drgan wlasnych obudowy. gdy czestotliwosci te sie pokrywaja wowczas ten fragment pasma moze byc zbytnio eksponowany.

w twoim przypadku nie ma to jednak zbytniego znaczenia gdyz ewentualna fala stojaca dla tak malej obudowy moze powstac dla wyzszych czestotliwosci (poza pasmem dzialania twojego suba)

pozdr

[Tasior]

fal stojacych w subie niema... a napewno nie w takim malutkim.

UWAGI MODERATORA

Tasior - czytaj uważnie co ktoś wyżej napisał, bo niepotrzebnie powtarzasz to samo.

[bartekgib]

Obliczałem do tego głośnika tunel B-R do obudowy 7 l netto pod 48 Hz i wyszło mi 4.7 cm x 25 cm. Czy wyszły mi dobre obliczenie ? Bo już sam nie wiem, jaki czy wyszedł mi dobry B-R (wydaje mi się za długi). Pozdrawiam !

[Pawel S.]

mi wyszedl jeszcze dluzszy :razz: dlatego wlasnie wsadzilem ARNa w wieksza obudowe. moglbys dac mniejszej srednicy tunel ale 40mm to za malo - slchac "gwizdy"

[bartekgib]

Przy obudowie 7 l i strojeniu na wysokie 55 Hz wyszło mi 4.3 x 17 cm. Podobnie sytuacja ma się z STX 14-50-5 SC. Pozdrawiam !

[takero]

proponuje nieco potestować, a nie sztywno się symulacji trzymać.

Przy obudowie 7 l i strojeniu na wysokie 55 Hz wyszło mi 4.3 x 17 cm. Podobnie sytuacja ma się z STX 14-50-5 SC.

wymiary br nie zależą od głośnika jaki zasymulujemy, ale od litrażu i strojenia.
A tak btw - stx-y 14 mają qts ~0.7 więc do br się nie nadają zbytnio...

[dj_zibi]

hehe a u mnie od roku lezy jeden ARN 150 i nie wiedziałem co z nim zorbić:)

sorki za OT.

[piterek23]

Jaki zastosować filtr dolnoprzepustowy do tego subwoofera na ARN-150 i TDA1554Q.
Moze ma ktoś schemat, płytkę.

[Pogromca mitow]

TDA1554Q to zdecydowanie za slaby wzmacniacz do ARN 150. Nie wykorzysta pelnych mozliwosci ARN. Mialem ARN, mam TDA1554Q i "wiem" co pisze :). Do plumkania z kompem.

[Pawel S.]

piterek23, niezly temat odswiazyles...
masz juz cos zrobione czy dopiero sie przymierzasz?

[piterek23]

Nie popatrzyłem na datę :)

Wszystkie części mam w domu to tak sobie myślę, że zrobię takiego dosłownie "plumkacza" do PC, ale nie wiem jaki filtr zastosować-czy to wystarczy ?

Obudowę mam prawie skończoną według projektu Igod'a.

[Pogromca mitow]

Nie zapomnij o obwodzie cichego zalaczania, bo ta kostka "strzela" glosnikami przy podawaniu napecia.

[czarny1906]

a mógłby ktoś dać linka do tematu Igod'a? bo szukałem, ale nie mogę znaleźć :neutral:

[Pawel S.]

nie istnieje od kilku wersji tej stronki :P

[piterek-23]

Mam małą prośbę, który wybrać BR ?

[Pawel S.]

piterek-23, a czemu nie logujesz sie na tamto konto?

do ARN 150 minimum to 40-45mm srednicy tynelu
ale ze w b-p idzie troche wiecej powietrza (cale pasmo) to dal bym lepiej wiekszy
zobacz rury PCV o jakich sa srednicach. jak nie pasuja to kup jakies 2 male tunele o takiej srednicy i sklej je razem

[piterek-23]

piterek-23, a czemu nie logujesz sie na tamto konto?

Zmieniałem adres e-mail. Po zmianie nie mogę się zalogować na forum.
Po probie zalogowania otrzymuje komunikat:

Konto użytkownika: piterek23 nie jest aktywne, zostało deaktywowane na skutek zmiany adresu e-mail, proszę sprawdzić pocztę, został wysłany klucz aktywacyjny. Email zostaje wysłany odrazu po dokonaniu zmian, w skrajnych przypadkach dostarczenie może potrwać kilka godzin.

Żadnego maila nie dostałem do dziś, pisałem w tej sprawie do Administratora, ale echo. Więc założyłem nowe konto.