• Witamy w największym polskim serwisie internetowym poświęconym w całości zagadnieniom samodzielnej budowy nagłośnienia.
    Dzięki DIYaudio.pl poznasz zagadnienia samodzielnej budowy nagłośnienia od podszewki oraz będziesz mógł dyskutować o DIY audio do woli.

    Artykuły z dawnego portalu zostały przeniesione do sekcji forum na samym dole.

Profil tunelu szczelinowego bass-reflex

Rejestracja
Paź 8, 2009
Postów
377
Reakcji
0
Lokalizacja
.....
Jestem w trakcie przygotowywania koncepcji subwoofera na głośniku Nova Intertechnik MDS 08. Głośnik rzekomo rewelacyjnie czuje się w obudowie BR, więc wymyślanie rozpocząłem od tej konstrukcji. W trakcie poszukiwania optymalnych kształtów skrzyni naszło mnie pytanie dotyczące kształtu samego rezonatora Helmholtza.
Poniższy szkic przedstawia jedną z koncepcji kształtu.
brluftmodel.png

Powierzchnia S1 to ok 115cm2 (to ok. 50% Sd głośnika, wynoszące 243cm2) i jest niejako początkiem tunelu. Pozioma część tunelu poszerza się w kierunku wylotu i w najwęższym miejscu (na początku) ma 25,2cm2 przekroju, natomiast w najszerszym (u wylotu) ok. 36cm2.








Po tych kilku słowach wyjaśnienia kolej na pytanie, a właściwie kilka:
  1. Zakładając, że powierzchnia S1 jest mniejsza od Sd głośnika, to jest to początek tunelu BR? W związku z tym jego długość powinna być liczona po osi (szkic w górnym, lewym rogu)?
  2. Jak bardzo mogę zmieniać przekrój otworu BR?
  3. Mogą wystąpić świsty w takim otworze BR, przy jego wysokości w części dolnej (poziomej), wynoszącej 18mm?
 
Ostatnią edycję dokonał moderator:
moge zapytac czemu taki dziwny ksztalt br?

Mam wrazenie, ze S1 juz nie bedzie portem br ale to tylko moje domysly?
 
Będę robił podobny tunel br, ale to najwcześniej za 2 tygodnie. Kształtem będzie jeszcze bardziej skomplikowany.
 
Na estradzie w POLAUDIO model TP118 stosuje się coś podobnego - tam poczatkowy tunel jest węższy niż końcowy, coś w rodzaju miniaturowego horna ale wylot jest wielkości 3/4 sd glosnika.

Tutaj będzie to coś nieco podobnego, pierwsza część tubelu jako S1 a druga "hornowata" jako S2, natomiast co do wpływów na dżwięk - Polanowski rzecze iż taki zabieg delikatnie (o 1-2db) podbija wyższy zakres basu głośnika. Tak że tutaj bym się o jakieś wpływy nie martwił :)
 
Zmniejszając powierzchnię przekroju S1 sytuacja staje się jednoznaczna, jak poniżej:

wówczas długość tunelu L=L1+L2

Natomiast w poprzednim przypadku BR zaczyna się od przekroju (powierzchni) S1?
 
W pierwszej wersji jako sam tunel (z jego parametrami: przekrój + długość w stosunku do objętości właściwej obudowy) najpewniej będzie działać tylko ta węższa część (choć może to też zależećod kształtu reszty obudowy, którego nie pokazałeś na rysunku). W drugiej wersji jako długość tunelu należałoby przyjąć całość, razem z załamaniem. Ale to i tak nie ma znaczenia bo nawet w zwykłej burczyrurce ciężko to wyliczyć i wstrzelić się dokładnie w założone strojenie (duże znaczenie ma tutaj np ilość i rodzaj wytłumienia, już nie wspomnę o zmiennym przekroju dostępnych w sprzedaży portów) - owszem, coś tam się wyliczy i pewnie wstrzelisz się w założone strojenie z jakąś tam, większą lub mniejszą tolerancją ale raczej nigdy dokładnie. W Twoim przypadku będzie to jeszcze większa loteria. Najlepiej będzie tutaj zrobić obudowę testową, mającą możliwość korygowania długości tunelu i do tego pomiary i odsłuchy.

Co do możliwych ewentualnych świstów - tutaj nie chodzi tylko o powierzchnię przekroju tunelu ale także stosunek tej powierzchni do obwodu tegoż przekroju. Generalnie okrągły tunel sprawuje się lepiej od mocno spłaszczonego (przy założeniu, że powierzchnia ich przekrojów jest taka sama to tunel okrągły ma na tym przekroju mniejszy obwód czyli przepływające przez niego powietrze ma mniej styczności z jego ściankami). U Ciebie dochodzi jeszcze krawędź na załamaniu tunelu co też może się okazać problematyczne.

Wydaje się, że najlepszym wyjściem będzie jednak obudowa testowa bo tak to trochę zgadywanka się robi...
 
Ostatnia edycja:
wówczas długość tunelu L=L1+L2
Czy równanie jest prawdziwe zależy jeszcze w pewnej mierze od położenia odcinka S1 względem ścianki. Stąd pytanie: czy S1 będzie przy samej ściance czy oddalony od bocznych ścian ?

Natomiast w poprzednim przypadku BR zaczyna się od przekroju (powierzchni) S1?
Nie do końca. Ponieważ teraz czas mnie goni nie jestem w stanie napisać obszernych wyjaśnień - zrobię to po południu.

Odpowiedz mi na pierwsze pytanie (dotyczy ono obu przypadków), a ja później opiszę ten problem nieco szerzej.
 
Stąd pytanie: czy S1 będzie przy samej ściance czy oddalony od bocznych ścian ?
Powierzchnia przekroju S1 zawiera się w powierzchni ścianki wewnętrznej obudowy, co przedstawia poniższy rysunek.
58464254.png

Zakładając, że: S1<Sd i S1>Smin

Długość tunelu bass-reflex to: L=L0 czy L=L1+L2
 
Długość tunelu bass-reflex to: L=L0 czy L=L1+L2
Pewnie coś pomiędzy.

Tego nie da się tutaj tak policzyć - strojenie nie będzie wynikało wprost z długości tego tunelu, nie ważne czy to będzie długość L1+L2 czy jeszcze z jakimś innym parametrem. Tak jak pisałem wcześniej, w standardowej obudowie typu objętość + rurka BR jest to trochę nie do przewidzenia (oczywiście w pewnym zakresie tolerancji) a Ty masz tutaj jeszcze kilka innych zmiennych jak załamanie i znacząca zmiana kształtu przekroju tunelu na jego długości. Najlepiej chyba będzie oszacować strojenie na podstawie np długości L1+L2, wykonać taką obudowę i zweryfikować uzyskane strojenie pomiarem, na podstawie którego będziesz wiedział czy tunel wydłużyć czy skrócić. Przy okazji sprawdzisz też co ze swobodą przepływu powietrza - czy jednak nie powoduje świstów.

BTW, ciekawy, choć jak widać niosący z sobą kilka problemów, pomysł na prowadzenie tunelu :)
 
Ostatnia edycja:
BTW, ciekawy, choć jak widać niosący z sobą kilka problemów, pomysł na prowadzenie tunelu
Na pierwszy rzut oka pomysł wydaje się nic nie wnosić do projektu, bo objętości całości skrzyni nie zmniejsza ale póki co, to teoria i ciekawość. ;)

W takim razie kolejny zestaw pytań:

global1model2.png
Ten układ wlotu tunelu BR (bliskość ścianki) nie ma istotnego wpływu na jego działanie, w porównaniu do poprzednich wersji, więc upraszczając konstrukcję dalej otrzymałem taki kształt tunelu, jak na rysunku poniżej.
global1model3.png
Powyższy układ tunelu BR jest w zasadzie już klasycznym tunelem szczelinowym z tą różnicą, iż zmienia się jego przekrój w części poziomej. Zatem masa powietrza uwzględniana w obliczeniach się również zmienia (w tym przypadku rośnie wraz, ze zbliżaniem się do wylotu).

Analizując wylot tunelu BR "urodziło" mi się kolejne pytanie, mianowicie jaki wpływ ma promień u wylotu tunelu, co za tym idzie zakładając długość poziomej części tunelu należy uwzględnić Lmax=L1, Lpośrednie, czy może Lmin?

P.S.
Przy okazji proszę moderatora/administratora o zmianę tematu na Profil tunelu szczelinowego bass-reflex
 
Mogą wystąpić świsty w takim otworze BR, przy jego wysokości w części dolnej (poziomej), wynoszącej 18mm?
Jedynie na to pytanie znam odpowiedz - tak, bedzie
bawilem sie troche portami szczelinowymi w subach do samochodu. i dla 8" dla spokoju dalbym conajmniej 25mm wysokosci.
no i co juz wczesniej wspominal dabyl, zwieksz powierzchnie w stosunku do portu okraglego bo obwod jest wiekszy i tak swisty sa bardziej slyszalne
 
Założenie, że 25 mm wysokości tunelu jest jak najbardziej logiczne i do tego poparte wiedzą a posteriori, więc będę brał to pod uwagę przy projektowaniu - dzięki Paweł S.
Interesuje mnie natomiast odpowiedź na dwa poprzednie pytania:
  1. Czy i jaki wpływ ma zwiększanie przekroju tunelu bass-reflex w jego części poziomej?
  2. Czy i jaki wpływ ma promień u samego wylotu tunelu?
 
Pawel S., znam Twój projekt ;).
Samo zjawisko turbulencji, z punktu widzenia mechaniki i matematyki jest bardzo trudne do opisania, więc nie będę się zagłębiał. Przyjmuję Twoje założenia dot. minimalnej wysokości tunelu.

Szukam na chwilę obecną jedynie odpowiedzi na pytania o zmienny przekrój tunelu i jego wylot po promieniu.
1. W przypadku zmiennego przekroju tunelu należy przyjąć średni przekrój?
2. Fakt promieniowego wylotu tunelu bass-reflex prawdopodobnie ma znikomy wpływ na wynik ostateczny (strojenie), gdzyż mała zmiana ilości powietrza = mała zmiana masy. Dodatkowo tunele BR z wielu firm mają zaokrąglone profile i w obliczeniach są uwzględniane ich całkowite długości, jako długości czynne.

Za merytorycznie wartościowe wypowiedzi i wskazówki z góry dziękuję :)
 
1. W przypadku zmiennego przekroju tunelu należy przyjąć średni przekrój?

w przypadku tuneli dostepnych w sprzedazy i liczenia w winisd przyjmuje mniejsza srednice - potwierdzone pomiarami w kilku przypadkach

w twoim przypadku jak pochylenie bedzie wieksze to i tak nie nie policzysz...
na twoim miejscu uwzglednilbym mozliwosc zmiany strojenia (np zmiana przekroju lub wydluzenie tunelu) bo tutaj bedzie wielka loteria z wieloma niewiadomymi
 
a prosty tunel ma jakieś poważne wady?

w moich monitorach mam prosty tunel, szczerze mówiąc ciężko mi powiedzieć czy jest coś nie tak, gra to w porządku
 
problemy pojawiaja sie dopiero gdy mamy tunel o za malym przekroju. jak przekroj jest wlasciwy to problemu nie powinnismy uswiadczyc
 
Powrót
Góra