Wzmacniacz na 2sk1058/sj162

[raven1985]

Takie oscylacje zwykle są związane z zasilaniem, przewodami / projektem pcb.
Ciężko tak bez zbadania pacjenta strzelić .

U Ciebie są rezystory źródłowe a na schemacie ich nie ma .
Dla tych tranzystorów są zbędne .
Radiator do masy powinien być podłączony w okolice masy sygnałowej .
Spróbuj pociągnąć masę sygnałową osobnym kablem - od R37.
Kable masy jakoś tak licho wyglądają . 1.5-2mm.

[jaskiniowiec]

Zazwyczaj wzmaki na mosfetach kompensują się pojemnościami złącz samych tych tranzystorów . Czym więcej mosfetów w stopniu końcowym tym większa pojemność kompensująca taki układ , z kolei taki układ jest znacznie wolniejszy, ponieważ na przeładowanie bramek mosfetów jest potrzebny większy prąd i czas - w skrócie .
Ogólnie chciałem ci powiedzieć że to całe zjawisko prawdopodobnie jest spowodowane tym że nie masz tranzystorów końcowych , no i najlepiej żeby na wyjściu był także układ zobla powiedzmy 10R i 47 nano w szeregu .

[borys]

Meteo
Jeszcze nie jeden rezystor przyjdzie ci pewnie spalic ale to i dobrze bo w razie czego to niech sie on pali.

Przez stopien napieciowy plynie kolo 5.5mA na kazda galaz lustra pradowego takze i tak sporo jak na tranzystor w to92 przy tak wysokim napieciu zasilania.
Z tym dzielnikiem w wejsciowce troche uwazaj, sprawdz na jakie max napiecie masz j-fety, ten dzielnik z pierwszego postu 22k/68k bedzie jednak lepszy.

R23 mozesz rozbic na dwie czesci tylko jak bedziesz chcial grzebac bez tranzystorow koncowych, a widac ze chyba wszystkie masz przylutowane (rezystory bramkowe tez).
Zobelek masz 10nF-10R, smialo mozesz dac 100nF-10R.
Przy pomiarze mase obydwu sond polacz sobie w jedno miejsce, a nastepnie do ''star ground''.
Mozesz przypomniec jakie masz wejsciowki ??
Ja bym chyba wolal dowiniente trafo na sam stopien wejsciowy.


Czasami stosuje sie taki RC w stopniu wejsciowym, nie jest to eleganckie rozwiazanie ale mnie troche pomoglo.

Niestety takie grzebanie jest czasami straszne, az rece opadaja. Czasami dobrze jest sobie zrobic dzien czy dwa przerwy i spokojnie podejsc do sprawy jeszcze raz.

[Meteo]

Raven1985
Rezystory źródłowe są zamontowane by pomierzyć jakie prądy płynął przez tranzystory, bo miałem problemy z parowaniem wcześniej, małym prądem dobierałem, i trochę się rozbiegały przy większym czyli we wzmacniaczu.
Co do masy radiatora i masy sygnałowej, tak jak jest pokazane na pcb wszystko łączyło się w punkcie połączenia z zasilaczem dwójnika, i od niego szło krótkim kablem do śrubki obok łączonej z radiatorem, powodowało to oscylacje jak dotykało się miernikiem czy innym narzędziem. Podłączenie masy tak jak na zdjęciu dało poprawę, wzmacniacz nie reagował.
Ale jak wspomniałeś o tym to zrobiłem tak jeszcze raz, by coś sprawdzić, R37 podłączyłem z powrotem nie tak jak wcześniej, tylko w okolicy kondensatora C2, nastąpił brak tego zjawiska, a nawet trochę ciszej na oscyloskopie. Radiator jest uziemiony od podłączenia masy z zasilacza do zasilaczem 5cm przewodem do śrubki na pcb. Gruby kabel do masy jest tylko tam gdzie będzie największy pobór czyli koło spkOUT śr. 2.5mm, reszta mniejszą średnicą. Ale słusznie zauważyłeś.

Jaskiniowiec
Nie dołuj mnie bardziej

Borys
Do dzielnika napięcia w wejściówce już widziałem co potrafi się dziać, nie wiem czemu na diyaudio.com podali tak wysokie napięcie na nim, przy R6/4 51k/33k (ok32V), dc na wyjściu skacze jak chore. Już lepiej i stabilniej to wygląda kiedy R4 to 22k. A kiedy się zmieni R6 57-68k to prawie nie ma driftu.
Z sądami wezmę se do serca, nie jestem jeszcze obeznany w używaniu oscyloskopu do końca.
Racja wejściówki są zamazane na schemacie, BC546B.
Wciąż mnie nurtuje pytanie czy 2N5565 są oryginalne, ale skoro działa to może i są.
Dowinięte trafo jest najlepszą wersją, a jeszcze lepsze 2 mniejsze trafo przeznaczone do pierwszych sekcji wzmacniających, o większym napięciu.
Zobel, pamiętam jak wspominali że można dać, albo i lepiej dać min 15nf + 10ohm. Jeszcze na terminalu głośnikowym będzie cewka z rezystorem równolegle (O.22ohm/4uH), tego nie ma na schemacie.
DIY to DIY ale ja mam jeszcze was :)

[borys]

Meteo
To narazie wez ten stopien napieciowy zasil z tego samego zasilacza co koncowy, podlacz normalnie DC i tyle, 2min roboty a moze cos zaobserwujesz.
Przy tych testach bez sygnalu na wejsciu mam nadzieje ze jest ono zwarte do masy (tak jak potenciometr ustawiony jest na 0 ).
Jak nie masz pewnosci co do j-fetow wejsciowych to mozesz na probe wlutowac jakies BJT od toshiby np 2sc1815. Po prostu wejda w otworki bez przerabiania.
Baza - Gate
Colector - Drain
Emiter - Source

Jak dasz zobel 100nF - 10R nic nie wybuchnie a czesto sie taki stosuje.

[raven1985]

Czasami stosuje sie taki RC w stopniu wejsciowym

to dobry pomysł może pomóc . Elementy trzeba dobrać eksperymentalnie .

Brak RC na wyjściu też może dawać różne dziwne efekty .

- - - - - aktualizacja - - - - -

Zazwyczaj wzmaki na mosfetach kompensują się pojemnościami złącz samych tych tranzystorów .

Tam po drodze jest wtórnik .

[Meteo]

Ale generalnie gdyby Jfet był nie sprawny nic by nie było na oscyloskopie. I sygnał wejściowy nie pokazywał by się na wyjściu o większej amplitudzie.
Więc jak powiedziałeś, uwaliłem rezystory :) hehe
Dziwnym przypadkiem, mierzyłem napięcie od masy do rezystora na Vcc, i babol na na ekran oscyloskopu wlazł, rezystory zapaliły się jak elektrody od spawarki
Więc zrobiłem bez końcowych i nie ma podłączonych R na bramkach. tylko że R23 po rozbiciu na 2 części pochłania zbyt dużo prądu (po ok50mA na szynę), i napięcie siada do ok 33V, więc nie mogę użyć 2x120 ohm, tylko 2x430ohm by było ok84V.
Po podłączeniu sygnału z karty dźwiękowej (tak wiem nie jest to elegancki generator) DC na wyjściu zalicza dołki i pagórki, ale to szkopuł.
Zmiana źródła zasilania z dwójnikiem czy bez taje taki sam efekt.
Zadając sygnał 1kHz

Niebieski IN
Żółty OUT
A tak beznadziejnie to wygląda po obu stronach baz sterujących tranzystorów

[borys]

Meteo
Przy podanym 1kHz na wejscie na wyjsciu masz dziwnie podcieta siunusoide, na dodatek tam powinno byc kolo 10V (jak mnie oczy nie myla), dzielnik NFB masz 10k/330R tak ??
Jestes na 100% pewny ze wszystkie elementy sa dobrej wartosci i sa dobrze wlutowane ?? (pewnie i tak juz sprawdzales z 1000x )
Jak elementy dobre to moze sprawdz jeszcze raz czy pokrywa ci sie plytka ze schematem.

Ponizej masz 10kHz z symulatora. Schemat prawie taki sam.



Aaaaaa i taka jeszcze mala uwaga, zebys moich bledow nie powielal, jak bedziesz projektowal plytke to postaraj sie duze prady oraz AC trzymac jak najdalej od wejsciowki.

Przyklad:
Plytka do symasyma z zasilaczem na pokladzie (chyba moja pierwsza plytka w zyciu)


Delikatny brum z glosnika obecny przy wlutowanych tych duzych kondensatorach i zasilaczu, po wylutowaniu duzych filtrujacych kondensatorow i zasileniu z zewnetrznego zasilacza - w glosnikach kompletna cisza.

[Meteo]

Niedawno wróciłem z Zakopanego, z naładowanymi bateriami :)
Jeszcze mam trochę urlopu to pogrzebie się i zrobię bez dublera napięcia dowijając trafo tak jak pisałem., zasilacz z dala od wejściówki, sterujące zmienię na 2SA1837/2SC4793, mam też inne i pasują pinoutem (2SA1930/2SC5171, odwrotnie montując 2SA1142/2SC2682, 2SA1209/2SC2911, 2SA1507/2SC3902, KSE 340/350), więc mam w czym wybierać :)

[borys]

Siema
Nie wiem czy w czyms ci to pomoze ale moze troche pomoze, ostatnio zrobilem bardzo podobny wzmacniacz do twojego tylko ze sporo mniejszy, powiem ci ze dziala super, gra fajnie, jest stabilny.
Kompensacja jest prawie identyczna jak na twoim schemacie, rezystory w NFB tez, tranzystory uzylem MPSA42/92 jak na twoim projekcie.
Gain w poszczegolnych stopniach sie nie zgadza ale w otwartej petli i tak bedzie dosc podobny.
Moze zamiast brnac w klona zrobisz tylko troche prostrza wersje, np wszystko zasilisz z tego samego zrodla zasilania, duzo na tym i tak nie stracisz bo latfety od renesasa beda i tak dosc wysoko clipowac a pssr mozna tez w inny sposob poprawic jak bedziesz potrzebowal.
W zalaczniku masz dobrze dzialajacy schemat tak dla porownania.

2SA1930/2SC5171 sa bardzo czesto podrabiane, to bardzo szybkie tranzystory z gorszym SOA jak starsze wersje driverow, nie wiem czy przypadkiem nie zostaly wycofane z produkcji.
kse340/350 nie sa lubiane przez audiofilow ale tez nie sa takie zle, jednakze widac roznice miedzy nimi a takimi staruchami jak bd139/140(szkoda ze tylko na 80V sa). Z dobrych i dostepnych malych driverkow polecam KSA1220A/KSC2690A , 160V max.

[Meteo]

Welcome

Witajcie ponownie, miałem trochę przerwy od pracy i więcej czasu wolnego.
Wzmacniacz przeszedł trochę przemian, i to na dobre puki co wydaje się że działa poprawnie, puki co nie ma tranzystorów końcowych wlutowanych, tranzystory sterujące to końcowe, a rezystor pomiędzy nimi jest rozbity na 2x120 ohm, więc jest podobny typologicznie do przedwzmacniacza Goldmunda, który jako końcowe posiada MPSA92/42. I voltage doubler wywalony na dobre.
Aktualny schemat:

Pomiary bez obciążenia, niebieski IN, żółty out OUT:

Panowie, czy testy pod obciążeniem robić koniecznie z tranzystorami końcowymi, czy można robić tak jak mam na razie polutowane. Z powodu braku końcowych, domniemam że obciążenie musi mieć więcej niż 8ohm? :)

Napięcia na rezystorach:
R5 i R7 (3K) 2,82/2,81V
R8 i R9 (75) 74/75mV
R16 (150) 2.01V
R20 i R21 (330) 2.22/2.19V
R17 (330 Bias) 2.17V
R30 i R32 (220) 1,14V

[borys]

Drivery maja troche maly prad spoczynkowy (kolo 5mA).
Rezystory R30 i R32 nie sa konieczne, w takiej konfiguracji ich sie nie daje.
C7 i C6 w razie klopotow (sprawdzisz to tez podczas testow) pasowalo by zwiekszyc 33-68pF.
Te dwa rezystorki 30k polaczone rownolegle --> ich wartosc powinna byc tak dobrana zeby napiecie na kolektorze US10 bylo w okolicach napiecia na kolektorze US11 czyli gdzies kolo 0-1V, wowczas moc tracona na parze roznicowej bedzie podobna czyli offset nie powinien znacznie plywac . W symasymie autor madrze zastosowal tutaj dodatkow tryanzystor z baza oparta o mase i problem z glowy (tez moglbys o takim upgrejdzie pomyslec).
Bardzo dobrze ze pozbyles sie mpsa92 bo bardzo mocno by sie pocily w niektorych miejscach.
W parce roznicowej na wejsciu masz biasik okolo 1mA, podobno j-fety najlepiej sie czuja blisko swojego Idds wiec jak juz robisz wzmaczek po swojemu to mozna bylo by zwiekszyc troche biasik i zmniejszyc wartosci R5 i R7 (np R12=150R, R5=1.5k,R7=1.5k biasik w stopniu napieciowym troche sie zwiekszy ale bedzie to mozna dopasowac rezystorem R16).

Dwa pierwsze stopnie moga zapewnic dosc spory gain wiec w razie problemow z stabilnoscia mozesz tez zwiekszyc wartosci rezystorow R8 i R9 lub dodac rezystory degeneracyjne do stopnia napieciowego.

Testy pod obciazeniem trzeba zrobic kompletnym wzmacniaczem.

[irek]

Widze ze petla sprzezenia zwrotnego wyznacza wzmocnienie stalonapieciowe co przy fetach na wejsciu jest zupelnie nierealne, bedzie duze DC. Regulacja moze nie pomoc bo bedzie to plywalo, DC servo by sie przydalo.

Zrodlo pradowe z zenerka jest duzo lepsze. To co zastosowales ma bardzo duza zmiane pradu w funkcji temperatury i napiecia zasilania.

Bardzo male te pojemnosci kompensacyjne, albo wzmacniacz bedzie super szybki albo bedzie z niego niezly generator :) Niestety w symulatorze nie da sie nic zbadac wiec pozostaja ci zmudne testy roznych obciazen.

[Meteo]

Zobaczymy co testy pokarzą :)

Bardzo male te pojemnosci kompensacyjne, albo wzmacniacz bedzie super szybki albo bedzie z niego niezly generator

Przydał by mi się niezły generator bo karta muzyczna straszy i sieje szum :)
A zenerke da się wlutować wywalając T4.

[kapus11]

Sprawdź czy R23 ma na 101% wartość taką, jaką powinien mieć.

[irek]

Przydał by mi się niezły generator bo karta muzyczna straszy i sieje szum

Bez generatora to nie wiele zmierzysz. Prostokat z karty muzycznej jest bardzo kiepski a to glownie o niego chodzi. Karta muzyczna nadaje sie do pomiarow THD i nie wiem o jakich problemach z szumem mowisz.

[borys]

irek
Zrobilem bardzo podobny prototyp (tylko ze z irfp240/9240). Kompensacja jest: 33pF baza-kolektor przy US11 i 2x po 10pF do dzielnika nfb (10k/330R). Zerknij czy moze to tak wygladac mniej wiecej.
Koledze moze to duzo nie pomoze ale da jakis obraz jak to moze wygladac. Laterale od renesasa sa bardzo szybkie i fajnie sie nimi steruje wiec powinno byc lepiej jak z irfp.



kapus11
Wartosc rezystora R23 = bias stopnia sterujacego, w tym przypadku bedzie na nim okolo 1.3-1.4V wiec latwo jest go dobrac do odpowiedniego biasu np. dla 100R bedzie to okolo 13mA. Smialo mozna ta watosc zmniejszyc ale wowczas zamiast R17 pasowalo by wstawic potek + klamp z kilku diod zeby w razie draki wzmak sie nie rozjechal.

Meteo
Ja mam generator ''tanioszka'' z ebaya za 25$ ale jak dolozyc troche to mozna nabyc cos znacznie lepszego.
http://www.ebay.com/itm/2MHz-Dual-Ch...item19f062ed59

Menu w tanioszku wyglada identycznie.

[Meteo]

Do wypłaty jeszcze mam trochę czasu więc mam co się zastanawiać nad generatorem, jak również dobrą kartą muzyczną.
Dziś trochę posiedzę i podłubię, jakie testy proponujecie poza obciążeniem 4/8ohm przy sinusie?

[Meteo]

Puki co wzmacniacz był podłączony przez 1h, wejście zwarte, obciążenia brak. DC pływało ale nie znacznie, zaczęło się od zimnego 22mV, z czasem się nagrzał tak że może 3 sek dało się palca utrzymać na płaskowniku alu 100x360x10, ale rosło, a raczej malało do -6mV, lekka korekta i waha się o 5mV, na oscyloskopie spokój. Z masą nic nie reaguje na oscyloskopie jak poprzednio, nawet mój palec :)
Prąd spoczynkowy, sj162 ciągnął 240mV, sk1058 238mV.

[irek]

Dziś trochę posiedzę i podłubię, jakie testy proponujecie poza obciążeniem 4/8ohm przy sinusie?

No wiec tak:

Zaczyna sie od nieobciazonego wzmacniacza na sinusie 1khz. Zmieniajac amplitude od miliwoltow do przesterowania. Niestety trzeba zmieniac zakresy w oscyloskopie i obserwowac czy nie ma wzbudzen i czy obcinanie wierzcholkow przebiega bez oscylacji czy jakis innych anomalii. Na oscyloskopie analogowym latwiej zobaczyc oscylacje, cyfrowki zawsze sieja czestotliwoscia probkowania i trzebaby jeszcze zmieniac podstawe czasu.

Pozniej test prostokata 1khz bez obciazenia, zmieniamy amplitude jak wyzej, mozna pominac przesterowanie. Wazne zeby zbocza byly czyste bez oscylacji i ladnie zaokraglone. Dla szybkich wzmacniaczy mozna podniesc czestotliwosc do 10-20khz aby zobaczyc zaokraglenie zboczy. One mowia nam jak wyglada pasmo na koncu pasma. Jesli charakterystyka wzmacniacza opada z nachyleniem 6dB/okt (a tak powinna) to zbocza zawsze beda ladnie zaokraglone. Jesli opada szybciej ew sa dwie kompensacje na wyjsciu za wtornikiem i przed to czesto zbocza nie sa czyste.

Dalej sinus 1khz pod obciazeniem 8om i jesli wzmacniacz moze to i 4omy. Amplitude zmieniamy od miliwoltow do przesterowania. Zdaza sie ze wzmacniacz wzbudza sie tylko pod jakims obciazeniem i tylko na pewnej amplitudzie dlatego trzeba to sprawdzic.

Mozna wykonac taki sam test na prostokacie az do przesterowania.

Kolejny test mowiacy o szybkosci narastania to sinus bez obciazenia na pelnej amplitudzie z duza czestotliwoscia. Zwiekszamy ja az amplituda zacznie opadac i patrzymy czy sinus sie nie pokrzywil. Dobrze obserwowac prad spoczynkowy, bedzie rosl mozna okreslic czestotliwosc przy ktorej zwiekszy sie dwuktornie. Wolny wzmacniacz zwiekszy prad spoczynkowy bardzo wczesnie.

Test obciazenia pojemnosciowego:
sinus 1khz amplituda kilka V obciazenie 8om i rownolegle do niego 470nF dla obciazenia 4om 1uF. Dolaczamy kondensator na chwile aby sprawdzic czy wzmacniacz sie nie wzbudzi. Dopuszczalne sa male oscylacje na zboczach. Wynik tego testy jest w duzej mierze zalezny od jakosci dolaczanych kondensatorow i ogleglosci od koncowki mocy. Dolaczanie kondensatora na samej plytce koncowki powoduje najsilniejsze oscylacje. Najlepiej zrobic to na przewodach o dlugosci jaka bedzie w gotowym wzmacniaczu. Jesli oscylacje sie pojawily co jest normalne w szyskich wzmacniaczach nalezy dobrac na wyjsciu szeregowa cewke tlumiona rownoleglym rezystorem o wartosci kilku-kilkunastu omow.

Podobny test wykonujemy dla obciazenia indukcyjnego. Tez prostokat jednak z obciazeniem rezystancyjnym wlaczamy duza cewke. W tej chwili nie mam opracowanego standardu i wartosci elementow obciazenia. Dobrze by bylo aby wywolac przesuniecie fazy w obciazeniu o 60 stopni. Jak sie ma wielki glosnik to mozna pomeczyc go sinusem zmieniajac czestotliwosc w okolicy rezonansu tam dochodzi do zmiany charakteru obciazenia z indukcyjnego na pojemnosciowy i dobrze widac wszelkie niestabilnosci wzmacniacza. Pomaga na wyjsciu dwojnik RC. Zwykle jest to 10om + 100nF ale czasem musi byc agresywniejszy.

Kolejny test to test "zycia" czyli stabilnosci pradu spoczynkowego. Mierzymy prad spoczynkowy po wlaczeniu na zimno i po kilku minutach jak sie ustala warunki pracy. Potem wysterowujemy wzmacniacz sinusem 1khz na obciazeniu tak aby sie nagrzal do ok 80 i mierzymy. Prad moze sie zmienic ale nie moze ponizej pewnej wartosci przy ktorej moglyby pojawic sie znieksztalcenia. Nie powinien tez zbyt wzrosnac, dopuszczalny wzrost ok 2-3 krotny.

Mozna tez wykonac pomiar stabilnosci pradu spoczynkowego od napiecia zasilania. Dobre wzmacniacze utrzymaja prad z kilku kilkunastoprocentowa odchylka.

- - - - - aktualizacja - - - - -

Dobrze tez zrobic test "palca". Dotykajac palcem tylko do srodkowego-sygnalowego bieguna wejscia/czincza w glosniku powinnismy uslyszec tylko czysty brum. Jesli jest zasmiecony w.cz. i zaczyna probowac dbierac radio to bardzo nie dobrze.

To glowne testy stabilnosci, dalej wykonuje sie testy jakosci czyli pasmo, thd, DF itd.

Idealnie by bylo jakby mozna bylo okreslic margines fazy przy spadku wzmocnienia do 1. Niestety taki pomiar jest dosc trudny, wymaga generatora sinus o czestotliwosci kilku Mhz i dwukanalowego oscyloskopu kilkadziesiat Mhz. Wyniki symulacji programowej mozna sobie wsadzic miedzy bajki.