Pogromco, przeczytałem artykuł p. Schultza z wielką uciechą, gdyż prócz tego, że podaje przekonujące uzasadnienie dla stosowania linii raczej krótszych niż dłuższych, tj. stosującego strój tunelu na ćwiartkę 1,8 x Fs w miejsce klasycznego 1 x Fs (podaje tolerancję między 1-2 x Fs, ale wygląda na to, że właściwszym zakresem byłoby 1,5-2 x Fs), wiąże przekrój tunelu nie z Sd głośnika, a z rodzajem stosowanego wytłumienia, z wylotem równym Sd tunelu, jakie by nie było Sd głośnika.
Jak sobie przeliczę na nasze wychodzi, że dla tłumienia, jakie skłonny jestem stosować (poliester czy coś filcowatego, w żadnym wypadku wata szklana, mimo że Schultz zachwala), dla stroju na 1,8 Fs wyszło mu Sd tunelu równe 4 Sd głośnika dla przyjętych 80 Hz stroju tunelu. Strojąc klasycznie na ćwiartkę Fs (45 Hz w omawianym przypadku) wychodzi mi z jego wzorów 2,25 Sd głośnika, czyli im dla tego samego głośnika linia strojona wyżej i krótsza, tym powinna być obszerniejsza. Oczywiście Sd głośnika u Schultza nie ma żadnego znaczenia i w ogóle nie ujmuje tej wartości we wzorach (lecz przekrój tunelu jest u niego i tak zawsze większy). Całą resztę załatwia wytłumienie: omówienie ilustracji 14 jasno wskazuje, że pozostaje do naszego uznania, czy stłumimy odpowiedź tunelu do pojedynczego peaka (LT bez zwrotu basowego), czy też wykorzystamy zwrot basowy pozostawiając dwa peaki, zabijając wytłumieniem trzeci i ewentualne następne.
No i to się ogólnie zgadza z moimi obserwacjami i ustaleniami na polu tasukowym: tunel krótki a stosunkowo obszerny (Sd głośnika pomijamy), za wytłumienie robią skosy tasukowe plus jakieś włókno. Zastosowanie tasuków trochę zmienia niuanse, lecz nie tak bardzo.
Z podsumowania Augspurgera:
- Rezonans ćwierćfalowy tunelu LT nie musi być równy Fs głośnika, a nawet nie powinien.
Dla zwiększenia odpowiedzi basowej nie tunel dłuższy, a obszerniejszy.
Ilość i gęstość (upakowanie) wytłumienia zależy od stroju samego tunelu (nie od głośnika) oraz rodzaju stosowanego wytłumienia.
Szkoda, że nie załączono pomiaru odpowiedzi impulsowej konstrukcji na tym Jordanie w wersji wytłumionej do pojedynczego peaka i z rozszerzoną odpowiedzią basową, czyli dwoma peakami. Mielibyśmy czarno na białym, czy i co ewentualnie tracimy decydując się na niższy i większy bas.
Jednym słowem, opracowanie dobre i ciekawe, choć ciężkostrawne.
