Moje szpileczki na STX 15-100-8AKX i Vifa DX25TG05-04

[dareck]

Witam,
od jakiegoś czasu zastanawiałem się nad kupnem kolumn albo odnowieniem starych kolumn do stereo. Przeszukując internet w poszukiwaniu opinii na temat gotowych zestaw natknąłem się na DIY Audio. W jednym z wątków wybiliście mi z głowy (i słusznie) renowacje starych kolumn, twierdząc, że szybciej zrobię nowe. Ponieważ mam inne hobby DIY, które wymaga o wiele większej dokładności, stwierdziłem, że zrobienie kolumn i zwrotnic nie powinno stanowić większego problemu. Ze względu na to, że zasób mojej wiedzy o budowie kolumn audio nie pozwala na samodzielne eksperymenty postanowiłem, że poszukam gotowej konstrukcji, którą mógłbym z drobnymi modyfikacjami skopiować. W czasie przeglądania gotowych konstrukcji wpadły mi w oko kolumny Arka1984 i stwierdziłem, że chciałbym mieć takie same :wink: Zmieniłem tylko trochę wysokość bo 1metrowe trochę wydały mi za wysokie. Nie jest to dokładny klon kolumn Arka, więc może komuś kiedyś moja konstrukcja też da natchnienie.
Żeby nie zanudzać do rzeczy:
Wysokość 91,5cm, szerokość 16 cm, głębokość 22cm. Przegroda ustalająca litraż na 12l.
Głośniki: niskotonowy: STX GDN-15-100-8-AKX
Głośnik wysokotonowy: VIFA DX25TG05-04
Zwrotnica z działu gotowych zwrotnic w wersji 2 (zakupiłem dodatkowe elementy aby móc przerobić zwrotnice na wersję 1).
Ponieważ stan prac jest dość zaawansowany, ale mogę jeszcze dokonać poprawek i zmian proszę Was o konstruktywną krytykę, aby nie zrobił czegoś głupiego.
Kolumny:

i zwrotnica:

Na pierwszym zdjęciu zaznaczyłem jak mam zamiar umieścić głośniki i BR. BR nie chce dawać z tyłu, bo kolumny w swoim docelowym miejscu na razie mogą stać blisko ściany i dotykać bokami mebli.
Tutaj pojawia się mały problem: Arek w swoich kolumnach dał pochyloną tylną ściankę. Czy jest to konieczne?
Zwrotnica jak widać na załączonym zdjęciu będzie umieszczona na terminalu i w osobnej komorze (dolnej). Czy trzeba ją jakoś wypełnić/wygłuszyć?
W miarę postępu prac będę pokazywał co zrobiłem.
Darek.

[mkul]

Tutaj pojawia się mały problem: Arek w swoich kolumnach dał pochyloną tylną ściankę. Czy jest to konieczne?

Zwrotnica była najprawdopodobniej projektowana do prostej ściany przedniej, więc powinno być OK.

Zwrotnica jak widać na załączonym zdjęciu będzie umieszczona na terminalu i w osobnej komorze (dolnej). Czy trzeba ją jakoś wypełnić/wygłuszyć?

Nie ma potrzeby.
BTW jak zamierzasz wykonać podfrezowanie pod AKX-a, bo dla mnie to byłby największy problem przy tym głośniku?

[dareck]

BTW jak zamierzasz wykonać podfrezowanie pod AKX-a, bo dla mnie to byłby największy problem przy tym głośniku?

Zastanawiam się czy nie zrobić tego ręcznie dremelkiem gdybym gdzieś "zajechał" to zaszpachlować. Przy odrobinie cierpliwości powinno się udać. Widziałem, że co poniektórzy tutaj nożykami dłubali w MDF-ie :wink: i bardzo ładnie im to wychodziło.
Problem jeszcze mam jak zrobić okrągły otwór pod Vifę, bo nie mam frezarki (chociaż już jakiś czas temu zastanawiałem się nad jej kupnem).
Darek.

[mkul]

Bez frezarki będzie ciężko, chociaż jak jesteś extremalnie cierpliwy pewnie dasz radę. Ja niestety zawsze widzę jakieś niedokładności jak robię ręcznie, szczegołnie to widać na prostych odcinkach albo na okręgach. Może dremel i jakaś przystawka do frezowania - kiedyś coś takiego widziałem w OBI, ale mocy trochę mało. Gdybyś jednak gdzieś zdobył frezarkę to w STX-ie można kupić sam kosz od AKX-a i wykorzystać go do zrobienia szablonu.

[tomq88]

Czy trzeba ją jakoś wypełnić/wygłuszyć?

Wygluszac nie trzeba, mozna natomiast wypelnic, by kolumny nie wpadaly w rezosnasne pod wplywem niskich tonow. Jelsi jednak nie zamierzasz glosno sluchac muzyki i nie chcesz by kolumny wyszly strasznie ciezkie, to az takie niezbedne to nie jest

Podfrezowania mozna sprobowac zrobic wiertarka z ogranicznikiem, a potem wydlubac reszte ostyrym nozykiem.

[dareck]

BTW jak zamierzasz wykonać podfrezowanie pod AKX-a, bo dla mnie to byłby największy problem przy tym głośniku?

Wpadłem wczoraj na chytry plan :smile: Zrobić normalne podfrezowanie pod AKX w postaci okręgu o średnicy 152mm czyli tyle ile mają zaokrąglenia i następnie wkleić 4 kawałeczki drewna z prostymi z jednej strony i zaokrąglonymi z drugiej. Wyglądało by to tak:

W miejscach zaokrągleń (na czerwono) powstały by pewnie małe dziury ale to można zaszpachlować. Można by w ten sposób idealnie spasować tego AKX-a
PS. Przystawkę do frezowania dremelkiem mam - kupiłem w tamtym roku w Leroyu - jakaś promocja była - wychodziło taniej jak na allegro (chyba 6-tym zmysłem - bo teraz się bardzo przyda ten osprzęt do frezowania okręgów). Dzisiaj kupiłem frez do drewna. Tak na szybko sprawdziłem na kawałku płyty, daje radę :)
W czwartek lub piątek popróbuje.
Darek.

[mkul]

Też kiedyś o tym myślałem, tylko wtedy szerokość przednie ścianki musi mieć nieco więcej niż te 152mm i w ten sposób tracimy chyba jedyną zaletę takiego kształtu kosza, ale chętnie zobaczę co z tego wyjdzie. Najgorsze w tych wszystkich metodach i tak jest to, że trzeba frezować przed fornirowaniem.

[dareck]

Też kiedyś o tym myślałem, tylko wtedy szerokość przednie ścianki musi mieć nieco więcej niż te 152mm i w ten sposób tracimy chyba jedyną zaletę takiego kształtu kosza, ale chętnie zobaczę co z tego wyjdzie. Najgorsze w tych wszystkich metodach i tak jest to, że trzeba frezować przed fornirowaniem.

Zrobiłem dzisiaj pofrezowanie pod AKX-a dremelkiem - nawet dokładnie to wyszło, ale trochę za dużo z tym roboty bo zbierałem materiał po 1mm. Nie wiem, czy frez wytrzyma zrobienie jeszcze paru otworów. Niestety ale chyba czeka mnie zakup frezarki, bo trochę szkoda mi dremelka :(
No i tutaj realizacja mojego pomysłu (chociaż pewnie nic nowego nie odkryłem):

To jest chyba dobra droga i tak zrobię z resztą prostych. Wklejony materiał to balsa wykorzystywana przez mnie w innym hobby :) Nawet udało mi tak oszlifować zaokrąglenie wklejanej balsy, że nie trzeba jej szpachlować. Przy okazji wyszło, że AKX według specyfikacji ma 152mm średnicy a po zmierzeniu suwmiarką ma dokładnie 151,5mm. Niby nic a taką dziurę już będzie widać, jeżeli zrobimy otwór np 152,5mm.
Co do frezowania przed fornirowaniem. Dla mnie początkującego w tej dziedzinie chyba lepiej jak fornirowanie zostawię na koniec.
Pozdrawiam, Darek.

[ptolek]

Jak frezowałem pod swoje AKX, to zauważyłem też, że głośnik ma mierząc w jedną stronę 136,5mm, a w drugą 136mm (nie pamiętam dokładnie, ale odchyłka była nie mniejsza niż 0,5mm). Radzę więc ustalić od razu, w jakis sposób będzie wkręcony głośnik i dobrze pomierzyć. Chyba, że tylko moje takie niekwadratowe są.

[nosmaster]

każde takie są chyba bo miałem z kolegą to samo że w nie pasował jak się go przekręciło :P

[devolt]

dareck -> Może dlatego Ci się ciężko frezowało, bo to zwykła płyta wiórowa. Ja polecam robić chociaż przód z MDF-u. Dużo łatwiej się go obrabia jeżeli chodzi o tego typu "rzeźbienie". W razie czego można nawet zwykłym nożem do tapet.

[mkul]

Przy okazji wyszło, że AKX według specyfikacji ma 152mm średnicy a po zmierzeniu suwmiarką ma dokładnie 151,5mm. Niby nic a taką dziurę już będzie widać, jeżeli zrobimy otwór np 152,5mm.

Polecam po fornirowaniu pomalować podfrezowanie na czarno i nie będzie już tak widoczne.

Dla mnie początkującego w tej dziedzinie chyba lepiej jak fornirowanie zostawię na koniec.

Gdybyś miał normalną frezarkę to fornirowanie jest najprostsze po fornirowaniu, bo to chwila roboty, inaczej schodzi kupa czasu na precyzyjne doszlifowanie forniru i latwo zniekształcić kształt podfrezowania.

[dareck]

Wyszły jeszcze inne wymiary STX-a - grubość przedniej części kosza (ta, pod którą robimy podfrezowanie według specyfikacji jest 8mm - mierzone suwmiarką 7mm...
Dobrze, że nie pośpieszyłem się z robotą tylko poczekałem, aż głośniki przyszły.
PS. Od 2 dni mam frezarkę :) Całkiem inny komfort pracy. Dorobiłem na razie "adapter" do frezowania otworów. Tylko tego czasu ciągle mało...
Pozdrawiam, Darek.

[ Dodano: 2009-06-12, 22:28 ]
Mały update dt. postępu prac na moimi kolumnami. Frezarka to jednak genialne urządzenie :wink: W kilka chwil zrobiłem wszystkie frezy i powycinałem otwory. Podfrezowania pod Vify wyszły idealnie - powiem, że wręcz perfekcyjnie. Pod Stx-y trochę mniej ale i tak będę je obrabiał.
Nie mogłem się oprzeć i złożyłem wszystko w całość celem wstępnego odsłuchu:

Kolumny pograły 3 dni i powiem, że pomimo, że mam jeszcze stary wzmacniacz Diory (WS4422 pod szyldem Mac Watts) grają naprawdę ładnie... Wiem, że będą grały jeszcze lepiej i ładniej po wygrzaniu i pod innym wzmacniaczem ale i tak na chwilę obecną to dla mnie (podkreślam dla mnie) s-klassa jeśli chodzi o kolumny i jakość dźwięku :wink:
W tej chwili kolumny poskręcane wkrętami, poszpachlowane, rozebrane i przygotowywane do pokrycia fornirem.
Pozdrawiam, Darek.

[ Dodano: 2009-06-18, 22:12 ]
Dłuższy czas nic nie pisałem, ale za to robiłem :)
Poniżej realizacja pomysłu z wklejeniem kawałków drewna (balsa w moim przypadku) w boki, górę i dół STX-a:

Jedna strona zaokrągleń "zrobiła" mi się minimalnie za duża. Tam wkleiłem sklejkę 0,6mm. całość i tak pokryje fornir (zobaczymy jak później będzie z wyrównaniem forniru). W ten sposób - tak mi się wydaje - można idealnie dopasować "nieokrągły" głośnik.
I ostatnia rzecz dzisiaj, ta której się najbardziej obawiałem - fornirowanie. Po pierwszych dwóch-trzech płatach okazało się, że jest to prostsza sprawa niż się wydaje - chociaż zawsze myślałem, że jest to czynność zastrzeżona dla stolarzy czy renowatorów mebli:

Pozdrawiam, Darek.

[mkul]

Wydaje się, że będzie dobrze, otwór jest minimalnie za duży, ale jeśli po fornirowaniu pomalujesz go na czarno to nie powinno tego wogóle widać. Może dobrze by było zaczekać kilka dni przed fornirorwaniem frontów, żeby wstawki z drewna się troszkę uleżały i w razie potrzeby je przeszlifować albo zaszpachlować. Ciekaw jestem końcowego efektu, bo jeśli wyjdzie ładnie to chyba skuszę się na ten głośnik.
BTW jak uzyskłeś taki kształt tych wstawek z balsy, ręcznie czy też jakiś patent?

[dareck]

Powiem tak: nie jestem zadowolony z tego jak mi wyszła obróbka STX-a :cry: Za mocno podszlifowałem dół i prawy górny łuk (robiłem to wieczorem i byłem trochę zmęczony - chociaż to żadne wytłumaczenie). Vifa wyszła rewelacyjnie - nie wiem czy w fabryce zrobili by lepiej :wink: Przy szlifowaniu forniru pod STX-a zrobiłem jeden błąd: najpierw wyszlifowałem wszystkie krawędzie a później przymierzyłem głośnik. Nie pomyślałem, bo teraz jak będę robił drugą kolumnę postaram się co jakiś czas przymierzać głośnik i kontrolować czy nie za dużo szlifuję. Dalej się zastanawiam czy nie ma innej metody na obróbkę frezów pod tego STX-a i innych "nieokrągłych" głosników.
PS. Mkul, balsa to bardzo lekki, miękki i łatwy w obróbce materiał. Po prostu przeszlifowałem zaokrąglenie kawałkiem papieru ściernego na klocku. Balsa jest wykorzystywana przez modelarzy lotniczych i szkutniczych (ja mam do czynienia z tym pierwszym). Jeżeli chciałbyś kupić to we Wrocławiu jest sklep (podam na PW) tylko nie wiem czy potrzebna Ci będzie cała deska. Czasami bywam we Wrocławiu to mogę podrzucić kawałek :smile: Chociaż nie wiem czy nie lepszy byłby kawałek sosny na te zaokrąglenia. Wtedy nie powinno być ryzyka za mocnego podszlifowania.
Pozdrawiam, Darek.

[mkul]

Dalej się zastanawiam czy nie ma innej metody na obróbkę frezów pod tego STX-a i innych "nieokrągłych" głosników.

Jeśli już masz normalną frezarkę to możnaby było kupić w STX-ie sam kosz i zrobić szablon (zakładając, że ten kosz w ich ofercie to dokładnie to samo, bo wymiary się nieco różnią,a le zbyt mało, żeby to było co innego). Wtedy możnaby frezować po fornirowaniu.
BTW dzięki za propozycję podrzucenia balsy, ale coś tam znajdę w warsztacie co sie chyba nada.

[dareck]

Jeśli już masz normalną frezarkę to możnaby było kupić w STX-ie sam kosz i zrobić szablon (zakładając, że ten kosz w ich ofercie to dokładnie to samo, bo wymiary się nieco różnią,a le zbyt mało, żeby to było co innego). Wtedy możnaby frezować po fornirowaniu.

Hmmm... no tak tylko co Ci da kosz? Podpowiedz jaki masz pomysł bo nie mogę sobie tego wyobrazić jak to można wykorzystać. Już bardziej widzę jak to zrobić mając "negatyw" kosza. Wtedy frezem z łożyskiem można by taki otwór wyciąć.
Pozdrawiam, Darek.
OK. Teraz doczytałem: zrobić szablon z tego kosza. Wtedy to ma sens.

[mkul]

Dokładnie tak jak piszesz, tyle, że wystarczy zwykły frez i pierścień kopiujący. Najpierw objeżdżamy głośnik i uzyskujemy szablon, a potem przykładamy szablon do obudowy i usuwamy wszystko co w środku. Największy problem to precyzyjnie objechać kosz głośnika, tak aby frezarka nie zjechała po stycznej.

[dareck]

To może jeszcze inaczej: Ze sklejki np. 5 lub 6 mm wyciąć otwór 1-2 mm większy jak kosz - nie musi być równo. Kosz włożyć w cieniutki worek foliowy, albo okleić taśmą. Tak oklejony kosz włożyć do sklejki i powstałą szczelinę dokładnie zaszpachlować np. szpachlą samochodową. Po wyschnięciu kosz łatwo by wyszedł z folii i formy, która powstała. Dostajemy wtedy idealny szablon/formę. Pytanie czy szpachla samochodowa nie wykruszy się/nie odłamie od drewna. Można by spróbować użyć innego wypełniacza - jakaś żywica, klej. Pozostaje teraz frez z górnym łożyskiem i może by udało się wyciąć tak jak trzeba.
Teraz szkoda mi czasu na eksperymenty, ale jak skończę kolumny - to spróbuje coś podobnego wykonać.
Pozdrawiam, Darek.

[micsta1]

a ja frezy pod AKX zrobilem tak :
scianka przednia z 3 warstw, wysokosc AKX to 8mm wiec nic prostrzego :)
1st warstwa to zwykla plyta 8mm druga 6mm wiorowka a ostatnia 3mm mdf. pierwsza warstwa to ta do ktorej przykrecony jest glosnik, otwor w drugiej nie musi byc piekny ma tylko sluzyc jako wypelnienie tych 8mm wysokosci AKX-a. Trzecia z miekkiego 3mm mdf, w ktorym latwo wyciac odpowiednie otwory i nadac im ksztalt kosza nawet zwyklym ostrym scyzorykiem.
W tym rozwiazaniu jest uwzgledniona 1mm roznica w wysokosci kosza, a glebokosci ostatecznego otworu - bardzo przydatne przy odpowiednim uszczelnianiu polaczenia glosnik-obudowa.
Co wiecej jako, ze wysoki to u mnie PJ, ktory ma 3 mm wysokosci kosza. Wiec w tej 3mm mdf rownie latwo o otwor pod ten glosnik ... dla kogos kto nie posiada frezarki to naprawde dobre rozwiazanie:)

pozdrawiam serdecznie