• Witamy w największym polskim serwisie internetowym poświęconym w całości zagadnieniom samodzielnej budowy nagłośnienia.
    Dzięki DIYaudio.pl poznasz zagadnienia samodzielnej budowy nagłośnienia od podszewki oraz będziesz mógł dyskutować o DIY audio do woli.

    Artykuły z dawnego portalu zostały przeniesione do sekcji forum na samym dole.

Linia transmisyjna, wady zalety, ciekawostki

  • Autor wątku Autor wątku Rfck
  • Data rozpoczęcia Data rozpoczęcia
Ty patrzysz na to w inny sposob, moze dlatego, ze masz troche mniejsze doswiadczenie. Rozumiem, ze chcialbys miec wylozona "kawe na lawe", ale w przypadki tl nie jest to taki proste, wlasnie przez jej wielorakie warianty. Ja patrze na dany glosnik z perspektywy jego realnego uzycia, tzn jesli mam przed soba duzy glosnik, to bez wzgledu na parametry, wiem ze na 2way sie nie nada i juz z gory wiem, do jakich wiarianto sie nie nadaje. Jesli np chcialbys zbudowac subwoofer, to faktycznie jest tak, ze w TL mozesz uzyc kazdy, o dowolnych parametrach, ale trzeba wybrac odpowiedni wariant obudowy. Przykladem moze byc subostolik kolegi gooralesko, ktory budowal subwoofer na glosniku o bardzo niskim qts i swiadomie wybral tunel bez duzego tlumienia, z silnym promieniowniem tunelu. Dzieki temu ma duza efektywnosc i bardzo niskie zejscie przy dobrej wytrzymalosci mocowej. Oczywiscie ta obudowa bedzie miala antyrezonanse, ale leza one poza pasmem pracy subwoofer. Wszystko komplikuje sie jak glosnik ma przenosic szerokie pasmo, wtedy TL jest klopotliwa i zazwyczaj trzeba godzic sie na pewne kompromisy. Jakie? to zalezy od konstrukcji.
 
Jeśli chodzi o sub to można również wybrać taki głośnik który osiągnie doskonałe parametry w BR czy w OZ. Zamiast ryczeć z tuby można korygować na wzmacniaczu, zamiast pierdzieć z BR można wybrać duży głośnik do OZ Itd. Choć akurat subwooferyy mnie nie iteresują bo to zabawki dla fanów odpalania papierosów od ekranu telewizora.
Zawsze znajdzie się odpowiednie rozwiązanie pod pewnymi względami lepsze i nie będzie tak że widząc głośnik już wiesz że tylko TL i nic innego.
Nie ma jednego przewidywalnego zastosowania TL i to jest właśnie jego wadą, z powodu której jest on rzadko spotykany. A piszę tak bo mam wystarczająco duże doświadczenie żeby nie dawać sobie wciskać kazdego modnego na forach kitu.

Żeby zrozumieć skąd się to bierze, należny odpowiedzieć sobie na pytanie jaka jest teoria TL, a następnie ile jest wariantów jej realizacji i z czym można je porównać - jakie analogie znaleźć.
Chyba, że wolicie pławic się w koncepcji wyjątkowości i niepowtarzalności rozwiązań TL. Tak się rodzą GURU. Potem jak pisze że TL to w zasadzie takie BR podnoszą się szumne protesty nierozumiejących formułek które sobie gdzieś tam wyczytali, lecz nie zdążyli przyswoić na tyle żeby uchwycić analogie między różnymi rozwiązaniami.
 
arwas napisał:
Żeby zrozumieć skąd się to bierze, należny odpowiedzieć sobie na pytanie jaka jest teoria TL, a następnie ile jest wariantów jej realizacji i z czym można je porównać - jakie analogie znaleźć.
Chyba, że wolicie pławic się w koncepcji wyjątkowości i niepowtarzalności rozwiązań TL. Tak się rodzą GURU. Potem jak pisze że TL to w zasadzie takie BR podnoszą się szumne protesty nierozumiejących formułek które sobie gdzieś tam wyczytali, lecz nie zdążyli przyswoić na tyle żeby uchwycić analogie między różnymi rozwiązaniami.
Kliknij, aby rozszerzyć...

Bo nie ma żadnej spójnej ustalonej teorii. Jest tyle wariantów falowodów, tyle wariantów wytłumienia że przy tym gąszczu kombinacji można swobodnie powiedzieć, że każda źle grajaca TL to tylko źle zaprojektowana TL a nie zła koncepcja obudowy do głośnika ;).
 
Czytam, czytam i wydaje mi się, że ostatnie kilka stron wątku można spokojnie usunąć ;)
arwas napisał:
Nie ma jednego przewidywalnego zastosowania TL i to jest właśnie jego wadą, z powodu której jest on rzadko spotykany. A piszę tak bo mam wystarczająco duże doświadczenie żeby nie dawać sobie wciskać kazdego modnego na forach kitu.
Kliknij, aby rozszerzyć...
Pozwolę się nie zgodnić z tą tezą. Brak jednego schematycznego sposobu stosowania TL jest jego największą zaletą. TL nie jest lepsza ani gorsza od innych rodzajów obudów (nie tylko BR i OZ człowiek wymyślił). To, że dla głośnika o określonych parametrach można wymyślić nieskończoną ilość wariantów obudowy z falowodem wynika z tego, co konstruktor sobie założył i do jakiego dźwięku dąży.
Wydaje mi się, że DIY chodzi przede wszystkim o stworzenie czegoś pod własne potrzeby i wymagania, a jeśli chodzi o kształtowanie dźwięku TL daje cierpliwemu konstruktorowi niesamowite pole do popisu. A że jest to bardziej spomplikowane niż policzenie objętości i częstotliwości strojenia portu... No cóż. Nikt nie mówił, że będzie łatwo.
A jeśli już "doświadczony konstruktor" dojdzie do wniosku, że mu TL nie leży (bo przecież każdy ma do tego prawo), to jest wiele innych opcji do wyboru i do TL nikt nie zmusza. Nie zawsze trzeba się kierować modą, a pudło z rurką też daje radę.
 
Zacznijmy od usunięcia podobnych pieśni pochwalnych nie mających nic wspólnego z rzeczywistością.

"Wariant" obudowy TL jest zawsze taki sam - polegający na odpowiednim dobraniu obudowy do głośnika. Jeśli głośnik tego nie wymaga to nie stosuje się TL bo niczego ponad inne lepsze rozwiązania nie wymyślono.
Jak konstruktor jest fanatyk, to założy zbudowanie TL pracującego w zakresie zbliżonym do BR dla głośnika który sprawdzi się lepiej w BR. I taka jest przeważająca większość TL (labiryntów). A potem sa opowieści na forach o tym jakie to wielkie różnice są w działaniu TL a BR przez ludzi którzy nie ogarniają analogii użytkowych pomiędzy tymi rozwiązaniami.

Zasady dobierania obudów TL jak i zasada ich działania jest znana i opisana od dawna. TL działa wg teorii linii długiej (i to wcale nie z akustyki). A ponieważ nie jest możliwa skuteczna jej realizacja to robi się obudowy labiryntowe wspomagające promieniowaniem tylnej strony membrany głośnika. I na tym polega analogia z BR. Stosując odpowiednie proporcje kształtu labiryntu i jego tłumienia możemy zbliżyć działanie portu do zakresu działania BR - tylko nie bardzo jest tego sens, skoro można głośnik nieodpowiedni do TL zastosować w odpowiedniejszej dla niego obudowie.

Tak samo jak dla BR czy OZ istnieją zalecenia dotyczące parametrów głośników sprawdzających się w TL gdzie suma wad z zastosowania takiego głośnika w TL jest mniejsza niż przy zastosowaniu go w jakiejkolwiek innej obudowie.
 
Ostatnia edycja:
Prace Georga Augspurgera z poczatku lat 2000 wyraznie wskazuja, ze do TL mozna zaadoptowac glosnik o wlasciwie dowolnych parametrach. Za pomoca jego arkuszy mozna obliczyc obudowe, ktora bedzie miala rowne pasmo bez uciazliwych rezonansow. Inna kwestia jest to, czy dany glosnik zagra lepiej, czy zejdzie nizej w innej obudowie. Zawsze jest to okupione stosunkiem zejscia do wielkosci obudowy. Nie twierdze, ze TL to najlepsza obudowa dla kazdego glosnika, twierdze, ze w TL da sie zamontowac kazdy glosnik i osiagnac dobre pasmo bez rezonansow.

Natomiast analogie do BR niebardzo rozumiem. Rownie dobrze mozna napisac, ze obudowa typu tuba BL, to tez baz refleks.
 
Ja się nie raz przekonałem na własnej skórze jaka może być różnica ("namacalna" na basie) miedzy TL a BR ... i dlatego ktoś jak arwas czy inna osoba nie będzie w stanie mi teraz wmówić że jest inaczej :) Przyznam rację że nie każdy głośnik może nie tyle nie nadaje się do TL co w innej obudowie jest po prostu mu lepiej...
 
Pogromca mitow napisał:
Prace Georga Augspurgera z poczatku lat 2000 wyraznie wskazuja, ze do TL mozna zaadoptowac glosnik o wlasciwie dowolnych parametrach. Za pomoca jego arkuszy mozna obliczyc obudowe, ktora bedzie miala rowne pasmo bez uciazliwych rezonansow. Inna kwestia jest to, czy dany glosnik zagra lepiej, czy zejdzie nizej w innej obudowie. Zawsze jest to okupione stosunkiem zejscia do wielkosci obudowy. Nie twierdze, ze TL to najlepsza obudowa dla kazdego glosnika, twierdze, ze w TL da sie zamontowac kazdy glosnik i osiagnac dobre pasmo bez rezonansow.

Natomiast analogie do BR niebardzo rozumiem. Rownie dobrze mozna napisac, ze obudowa typu tuba BL, to tez baz refleks.
Kliknij, aby rozszerzyć...

Tak samo jak kazdy głośnik mozna "zaadaptować" do BR, OZ, OB. I to dosłownie, bo zmieniając sposób wytłumiania obudowy BR i strojenie portu uzyskujemy możliwość stosowania głośników o bardzo szerokich prametrach TS. Tylko czy koniecznie trzeba z piasku robić gwoźdź, kiedy lepsze są ze stali?

Analogia BR z tubą jest mimo wszystko jednak znacznie mniejsza nic z labiryntem ćwierćfalowym - chociaż są i takie rozwiązania basrefleksowo tubowe jak pokazany wcześniej Isophon (były jeszcze podobne German Physic a na naszym podwórku Einbacher Audio - o innego kształtu tubie na porcie BR). Tuba z założenia jest jeszcze transformatorem akustycznym (wzmacniaczem), co nie występuje ani w BR ani w TL (labiryncie ćwierćfalowym) więc analogia znacznie odleglejsza niż między dwoma wymienionymi rozwiązaniem - oczywiście w tych wszystkich "nieklasycznych" wykonaniach TL dla głośników które się typowo do takiej obudowy gorzej nadają.
 
I tu sie myslisz, bo stosujac arkusze Georga mozesz osiagnac doskonale wlasciwosci impuslowe z kazdego glosnika ( pomijajac glosniki powyzej qts 0,7). Tego nie zrobisz w zaden sposob stosujac BR ani nawet OZ dla ekstremalnie dziadowskich glosnikow. Tu jest wlasnie przewaga falowodu.
 
Yoshi_80 napisał:
Chciałbym to zobaczyć
Kliknij, aby rozszerzyć...

- Loudspeakers on Damped Pipes - Part One : Modeling and Testing, Part Two :
Behavior by G. L. Augspurger, Audio Engineering Society preprint 5011.

-Transmission Lines Updated - Parts 1, 2, and 3, by G. L. Augspurger, Speaker
Builder, Volume 22 Numbers 2, 3, and 4.

Tutaj zobaczysz :)
 
tutaj przeczyta, to co ktoś napisał, tyle ze to co najistotniejsze dawno już napisano, i nie pomogą szczere chęci...

---------- Post dodany o 15:20 ---------- Poprzedni post o 15:11 ----------
Pogromca mitow napisał:
I tu sie myslisz, bo stosujac arkusze Georga mozesz osiagnac doskonale wlasciwosci impuslowe z kazdego glosnika ( pomijajac glosniki powyzej qts 0,7). Tego nie zrobisz w zaden sposob stosujac BR ani nawet OZ dla ekstremalnie dziadowskich glosnikow. Tu jest wlasnie przewaga falowodu.
Kliknij, aby rozszerzyć...

Po pierwsze to myslę że watpię. Takich "guslarzy" wynajdujących koło od nowa jest bardzo wielu, takich od usprawniania BR i OZ też. Przecież napisałem, że w BR tez można utrzymywać impuls zmianą wytłumienia i strojenia daleko odbiegającego od książkowego wg tabel TS (juz dawno były do tego nomogramy w RE i pamiętam nawet jakis art. Kisiela chyba na temat zmian strojenia BR). Z tym, że efekty odsłuchowe i użyteczne takich zabiegów są najczęściej prawie dobre, a to "prawie" właśnie robi wielką różnicę. Dlatego również nie ma powodu przypuszczać, że w TL ta zasada nie obowiązuje.

Po drugie, nie jestem zwolennikiem ograniczania swojej inwencji.
Na "najbardziej dziadowskich" głośnikach można zrobić na przykład
tak:
http://www.visaton.com/en/bauvorschlaege/2_wege/clou/

ale jak ktoś jest uparty może zrobić również
tak:
http://www.visaton.de/de/bauvorschlaege/3_wege/nobox170/index.html

Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że za te pieniądze można zrobić prościej i lepiej na "mniej dziadowskich" głośnikach. I właśnie do tego zmierzam w kilku poprzednich wpisach - nie wymyślać niczego na siłę, tam gdzie się to "prawie" sprawdzi.
 
Nurtuje mnie pewna kwestia. Co jeśli zestroimy linię poniżej fs głośnika? Teoretycznie powinniśmy otrzymać lepsze zejście, lecz odpowiedź impulsowa dla basu pewnie wzrośnie. Z racji, że linia jest dłuższa niż dla wcześniej zakładanej długości wynikającej ze strojenia powyżej fs, promieniowanie wylotu tunelu powinno się osłabić. Jeżeli się nie mylę z powodu słabszego promieniowania niższy bas nie będzie tak odczuwalny jak być powinien. Z tego wynika, że strojąc linię poniżej fs tracimy na efektywności oraz pogarszamy odpowiedź impulsową. Dobrzę rozumuję? Poprawcie jeśli się mylę.
 
Zaloguj lub zarejestruj się, aby odpowiedzieć w tym wątku
Powrót
Góra