Hybryda

[raven1985]

Pogoda nie sprzyja żadnym pracą. Dobrze wychodzi mi jedynie leżenie plackiem na hamaku i pocenie się
Przy takich upałach kompletnie nie funkcjonuje.

We wtorek będę miał płytkę pre-ampa z PGA więc prace ruszą dalej :)

Tymczasem:

[raven1985]

SPIS JEST DO WERSJI mk1 nie mk2 !!!!

---------- Post dodany o 14:21 ---------- Poprzedni post o 11:45 ----------

Nie na temat...

Nie zamierzam składać tego wzmacniacza, ale opis w pierwszym poście jest tak ciekawy, że pozwolę sobię wtrącić się do tematu. Tak ogólnie, jaki jest najlepszy kompromis - stosowanie większych napięc zasilania i ustalenie mniejszego prądu spoczynkowego, czy stosowanie mniejszego napięcia, ale za to ustawienie dużego prądu spczynkowego? Czy może bezwzględnie nie iść na żadne kompromisy i w wzmacniaczach stosować wysokie napięcia zasilania i ustawiać duże prądy spoczynkowe? Co daje wyraźniesjzy spadek zniekształceń -wyższe napiecie czy prąd spoczynkowy? Tu chodzi o to że zmienia się punkt pracy lampy. Większe napięcie jest korzystne bo lampa pracuje w bardziej liniowym odcinku charakterystyki. A prąd spoczynkowy zależy od tego co jest w stopniu wyjściowym W hybrydzie jest płytkie nfb więc korzystne jest ustawienie dużego prądu spoczynkowe. MOSFET-y wychodzą z nieliniowego obszaru charakterystyki powyżej ~150mA ale to przy dużych napięciach oznacza ogromne straty mocy 150mA na 4 tranzystory i napięciu 55V to 30W ciepła. Dla tranzystorów bipolarnych w lasie AB jest optymalny prąd spoczynkowy. Powyżej niego zniekształcenia wzrosną (zjawisko "gm doubling")

[csbiczek]

Nie ma znaczenia czy to będzie IRF510,20 30 czy 40

Bardziej chodzi mi o oznaczenie w spisie jako q20 a nie q18

[raven1985]

A w spisie nie jest przypadkiem to Q20? Tj IRF540 (z zamówienia IRF520)?

Nie ma znaczenia czy to będzie IRF510,20 30 czy 40 :)

[csbiczek]

Przyszła kolej na Q18.
Do dalszych prac musimy sobie przygotować... Q18 3 żyłową tasiemkę 6-7cm,
rezystor dowolny z przedziału 100om - 1kom oraz kompletne złącze 3 pin BLS (3 pin BLS + 3 x BL-T).

A w spisie nie jest przypadkiem to Q20? Tj IRF540 (z zamówienia IRF520)?

[dolphin123]

Czy może bezwzględnie nie iść na żadne kompromisy i w wzmacniaczach stosować wysokie napięcia zasilania i ustawiać duże prądy spoczynkowe?

Ale po co żyłować lampę i jej żywotność? Dobrać jej prawidłowy punkt pracy wg noty katalogowej i gra.

[tomq88]

Nie na temat...

Nie zamierzam składać tego wzmacniacza, ale opis w pierwszym poście jest tak ciekawy, że pozwolę sobię wtrącić się do tematu. Wyniki tych pomiarów dość znacznie zależały od egzemplarza zastosowanej lampy, ustawionego prądu spoczynkowego i napięcia zasilania (im większe tym niższe THD) Tak ogólnie, jaki jest najlepszy kompromis - stosowanie większych napięc zasilania i ustalenie mniejszego prądu spoczynkowego, czy stosowanie mniejszego napięcia, ale za to ustawienie dużego prądu spczynkowego? Czy może bezwzględnie nie iść na żadne kompromisy i w wzmacniaczach stosować wysokie napięcia zasilania i ustawiać duże prądy spoczynkowe? Co daje wyraźniesjzy spadek zniekształceń -wyższe napiecie czy prąd spoczynkowy?

[smerfetek13]

Raven rozumie że procedura uruchomienia V1 jest podobna do tej opisanej powyżej..?
Super opis..!

[krojo]

Ja tylko czekam na zabezpieczenie i zaczynam zabawę w składanie i trawienie płytek.

[smerfetek13]

Mnie też wzmak wyszedł prawie 800PLN i też jakoś nie narzekam Panowie.. Doceńcie to ile pracy włożył Raven w opis coby się nam dobrze i bezproblemowo składało a co dopiero w projekt wzmaka..! Trochę wyrozumiałości i wdzięczności.! :)

[El_liero]

noo doooobra jamess ma rację.
raven dawaJJJ, dawaJJJ

[raven1985]

no to mi się nie podoba, wydałem ponad półtora stówy. Myślałem, że dopracowany projekt.

No to trzeba było pomóc a nie czekać na gotowe :P

ja wydałem już pewnie co najmniej 1000PLN na ten projekt i jakoś nie narzekam :)

[jamess8]

Nie na temat...

DIY jest o tyle fajne że się je stopniowo ulepsza:) No ale potem zawsze konstruktorowi się obrywa

[El_liero]

Zbudowałem jeden prototyp więc ciężko oczekiwać że na jego podstawie wszystko wyjdzie tym bardziej że jest to wynalazek z lampą

no to mi się nie podoba, wydałem ponad półtora stówy. Myślałem, że dopracowany projekt.

[raven1985]

Raven - czy kity kompletrowales pod max mozliwe napiecie?

Tak. Zenrki od WO są na 60V. Co jest max bezpiecznym zasilaniem bo kondensatory są na 63V.

zapowiada sie fajnie, szkoda ze nie obedzie sie bez zezby - ale takie jest diy

Dorzeźbić trzeba jeszcze jeden kondensator. Udało mi się powtórzyć wspominane wcześniej oscylację w symulatorze a tym samym jednoznacznie określić ich przyczynę i znaleźć lepsze lekarstwo. Nie wiem czy teraz kondensator na U4 jest jeszcze potrzebny ale nie chce mi się już z tym bawić.
Uaktualniam opis :) I dokładam zaraz uruchomienie :)

Niestety nie da się rzeźby uniknąć. Zbudowałem jeden prototyp więc ciężko oczekiwać że na jego podstawie wszystko wyjdzie tym bardziej że jest to wynalazek z lampą :)
Poprawki tego typu nawet są nieodłącznym elementem nie tylko diy ale produkcji małoseryjnej także tej hi-endowej :)

kiedy bedzie cos wiadomo odnosnie przerobki unizab?

Testuje mam postaram się dorzucić jeszcze w tym tygodniu.

Kolejna sprawa to przetestowałem dokładniej lampę 6n6p i spisuje się dużo lepiej niże ECC88. Nie trzeba regulować dc a przynajmniej w egzemplarzach które mam. No i lepiej wygląda :), ładniej świeci :biggrin: Wydaje mi się nawet że lepiej gra ale tym będę się bawił jak będzie już wszytko zamontowane w obudowie i będę mógł porównywać bezpośrednio . W THD jest różnica :) Znacznie mniej też mikrofonuje. W ECC88 wystarczy lekko puknąć aby usłyszeć stuk w głośniku.
6n6p ma też wady:
- żre 0.75A prądu żarzenia
- dłużej się nagrzewa.

[mIKI]

Raven - czy kity kompletrowales pod max mozliwe napiecie?
zapowiada sie fajnie, szkoda ze nie obedzie sie bez zezby - ale takie jest diy:)

kiedy bedzie cos wiadomo odnosnie przerobki unizab?

[raven1985]

Informacja

!!! Ten post będzie jeszcze uzupełniany w kilku najbliższych dniach !!!

HYBRYDA mk II:

1 ) JAK TO DZIAŁA:

2 ) OK WCHODZĘ W TO CO MAM KUPIĆ ?


3 ) NO MAM. JAK TO WSZYSTKO TERAZ MAM POSKŁADAĆ ?

Składanie zaczynamy typowo od... zworek :)




Zworek jest 14.
Można je wykonać z końcówek rezystorów, srebrzanki... lub kupić :) 50sztuk za 1PLN.
Lepiej nie zapomnieć o żadnej:




Dalej montujemy rezystory, diody, małe kondensatory, tranzystory ... czyli od najmniejszego do największego .
Nie montujemy na razie tranzystorów wyjściowych i Q18.

UWAGA: Pod R7 i R8 oraz D11 i D12 są zworki i bardzo łatwo zrobić zwarcie !
Sprawdzamy miernikiem czy się nie zwarło.




Teraz poprawiamy co raven s.. spartolił. Czyli montujemy dobraną w poprzednim punkcie zenerkę za U2.
Poniższe zdjęcia mam nadzieje nie pozostawiają cienia wątpliwości jak ma ona być zamontowana :)







- nóg tranzystorów nie obcinamy ! montujemy całe. Na większości tranzystorów wytraca się znacząca moc 0.5-0.6W nie wymagają one jednak radiatora. Nogi poprawiają odprowadzanie ciepła i dystansują gorący tranzystor od płytki dzięki czemu nie ulegnie ona odbarwieniu z czasem.
- tranzystory Q1 i Q2 skręcamy śrubką aby zapienić sprzężenie termiczne.

Wskazówka

- Najpierw lutujemy jeden tranzystor. - Następnie wkładamy drugi i skręcamy go z partnerem. - Dopiero lutujemy. Taka kolejność pozwoli uniknąć szkodliwych naprężeń.

- rezystor R11 jak i R24, R25, R28, R30 montujemy co najmniej 5mm nad płytką zapewni to swobodny przepływ powietrza w okół nich.

Jak skończymy ma to wyglądać mniej więcej tak jak poniżej :



Za Q18 montujemy goldpiny ! Ten tranzystor będzie montowany na radiatorze wspólnie z tranzystorami mocy.



Teraz przechodzimy na drugą stronę płytki.
Na płytce jest topnik oraz mnóstwo drobinek cyny. Trzeba to wszystko usunąć !



Pytanie czym ?
Najlepiej specjalnym preparatem do tego celu :)
Koszt kilkanaście PLN.




Gdy już nasza płytka lśni :) to na stronie druku mamy jeszcze 3 rzeczy do zrobienia:
- musimy zamontować podstawkę pod lampę (nie zrażajcie się tym że nie pasuje :biggrin: trzeba nieco odgiąć nogi do środka wtedy wchodzi bez problemu.

Wskazówka

- Najpierw wsadzamy wszystkie nogi w otwory. - Lutujemy jedną nogę. - Poziomujemy. - Lutujemy drugą po przeciwnej stronie a potem kolejne. - przymierzamy czy lampa wchodzi bez problemu :)

- musimy też wykonać jeszcze jedną dłuższą zworkę izolowanym możliwie krótkim kabelkiem.
Jest ona oznaczona na płytce strzałkami i symbolem "O"
- został jeszcze kondensator boostrapu - C36. Pady nie są oznaczone ale łatwo je zlokalizować (są to jedyne nie lutowane jeszcze miejsca w tej okolicy :) )
Miejsce zostało przygotowane na kondensator osiowy ale można też zamontować zwykły.
[warning] + kondestaora lutujemy do wyjścia wzmacniacza !!! [/warning]

Informacja

Układ boostrapu nie jest nie zbędny do działania wzmacniacza i można go nie montować. Spowoduje to nieznaczny wzrost zniekształceń. Aby go pominąć wystarczy nie montować C36 i rezystora R11 za który należy zamontować zworę.

Pod kondensator obowiązkowo musimy podłożyć jakiś elastyczny materiał.
Nie, nie po to żeby kondensatorowi było wygodnie :biggrin:
Ale po to żeby nie nabił się biedak na wystające końcówki elementów i nie zrobił zwarcia :)



Teraz wracamy na chwilę na stronę elementów gdzie została nam do wykonania jeszcze cewka :)
Nawijamy ciasno 15-17 zwojów drutu o średnicy 1-1.5mm na ... ołówek i tyle (~8mm średnicy).
Powstałemu tworowi obdzieramy izolacje z nóg i lutujemy :)
W przypadku tego wzmacniacza cewka jest tylko na wszelki wypadek :) i nie wymaga zbyt wiele uwagi.





Czas na montaż Service Pack-a :)
- od spodu płytki montujemy 2 diody zenera 15V oznaczone na schemacie
D1_rev1 i D2_rev2 wszystko widoczne jest na zdjęciach.
Końcówki izolujemy koszulkami !!!
- oraz kondensator 1uf C1_rev1, jego lutujemy bezpośrednio do nóżek U4 uważając żeby nie zrobić zwarcia.
- jeszcze jeden kondensator 470p między bazami Q1/Q2 a masą C2_rev1

I wsio :) Nie było tak strasznie co nie ? :)







Przyszła kolej na Q18.
Do dalszych prac musimy sobie przygotować... Q18 :) 3 żyłową tasiemkę 6-7cm,
rezystor dowolny z przedziału 100om - 1kom oraz kompletne złącze 3 pin BLS (3 pin BLS + 3 x BL-T).



Rezystor lutujemy do 1 wprowadzenia czyli bramki.



Wszystko ładnie izolujemy koszulkami :)



Zostały... robótki ręczne. Czyli wiertarka w dłoń i wiercimy dziury w radiatorze :) Pod Q18 śruba jest mniejsza niż 3mm a jaka to zależy od tulejki izolacyjnej jaką may !
Od staranności z jaką zamontujemy tranzystory wyjściowe będą zależały osiągi wzmacniacza. Ściślej rzecz ujmując - jeśli zrobimy to byle jak to będziemy mieć fajerwerki :)



Jak już mamy nagwintowane otwory to trzeba zamontować podkładki pod tranzystory.
- Podkładki montujemy pod wszystkie tranzystory które są na radiatorze (Q18 też) !
- Podkładki mają być mikowe, bez bąbli, bez pęknięć !
- Podkładki smarujemy cienko pastą termo przewodzącą na razie z jednej strony.
- Umieszczamy na miejscu i wykonujemy kilka kolistych ruchów aby nadmiar pasty wypłyną a cała podkładka pokryła jej jednolita cienka warstwa.
- smarujemy pastą teraz tranzystory i powtarzamy "masaż"
- pamiętajcie o tulejce izolacyjnej dla Q18 !



Wszystko gotowe do montażu tranzystorów. Ostatni rzut oka czy nie pomyliliśmy tranzystorów z kanałem N z P :)
- Przykręcamy tranzystory (koniecznie stosujemy podkładki pod śrubę jak mamy to sprężynowe też ) ale jeszcze nie dokręcamy. Tranzystory mają być luźne.
- wkładamy nogi w płytkę
- lutujemy tylko środkowe wprowadzenie każdego tranzystora.
- teraz jak wszystko pasuje dokręcamy tranzystory jak najmocniej ale tak żeby nie zerwać gwintów !
- lutujemy resztę wprowadzeń
- zostało już tylko włożenie tasiemki od Q18 w odpowiednie miejsce zawracając uwagę na stronę w jaką wkładamy wtyczkę !

Na sam koniec sprawdzamy czy nie ma zwarcia między tranzystorami a radiatorem.

To koniec montażu... jednego kanału :)








Wzmacniacz jest gotowy na :

4) URUCHOMIENIE :)

Do uruchomienie potrzebny będzie oczywiście uruchomiony zasilacz.
Warto też wykonać aktywny ogranicznik prądu. Koszt góra kilkanaście PLN a pozwala zaoszczędzić sporo nerwów w przypadku błędu montażowego. I nie tylko nerwów.
Potrzebny będzie też oczywiście zasilacz żarzenia lampy który można włączyć nie zależnie od głównego zasilania wzmacniacza. Może być to dowolny zasilacz wtyczkowy (ale lepiej unikać impulsowych) o potrzebnym napięciu lub większym a nadmiar napięcia można zbić szeregowym rezystorem. Oczywiście zasilacz musi dostarczać wystarczającego prądu. Dla ECC88 0.35A A dla 6n6p 0.75A.

Należy pamiętać:
- o podłączeniu wszystkich mas: radiator musi być podłączony osobnym przewodem do wspólnego punku mas w zasilaczu, tak samo żarzenie lampy. Nie należy łączyć go z masą na płytce !
- biegunowości zasilania :)
- nie należy nic (a tym bardziej głośnika) podłączyć na razie do wyjścia :)
- do wyjścia podłączamy natomiast miernik masę wygonie wziąć z radiatora a wyjście z jednego z rezystorów źródłowych (0.33om)
- miernik powinien być zaopatrzony w co najmniej krokodylki a najlepiej w odp. chwytaki pomiarowe. W czasie prac będziemy mieć wtedy wolne ręce. Ryzyko przypadkowego zwarcia końcówką miernika też zostanie wyeliminowane.
- zwieramy wejście do masy.
- nie wkładamy na razie U1 w podstawkę !

Wzmacniacz gotowy do pierwszego włączenia :


Ostatni rzut oka czy wsystko jest wporzątku nie ma zwarć itp.
Jak tak to włączamy zasilanie żarzenia lampy i czekamy około 1min. Lampa powinna się zacząć żarzyć :)
Teraz można już włączyć główne zasilanie.
Patrzymy czy nic nie dymi. Jak tak to spr co miernik pokazał na wyjściu. Jeśli napięcie jest w granicach +-1.5V to dobry znak.
Jeśli jest więcej to nie panikujemy. Powody mogą być 2.
- lampa ma duże rozzuty parametrów i trzeba będzie wyregulować dc ręcznie ale za nim to zrobimy trzeba wykluczyć:
- błąd montażowy

Teraz mierzymy napięcie zasilania. Zarówno przed Q21/Q22 jak po nich. trzeba też spr co jest po rezystorach R1 i R51 . Nie prawidłowe wartości oznaczają zbyt duży pobór prądu (jeśli mamy rezystory ograniczające prąd lub aktywny układ ogranicznika) lub przerwę w którymś miejscu.

U mnie napięcie na wyjściu z lampą 6n6p wynosiło zaraz po włączeniu:


Teraz trzeba zająć się prądem spoczynkowym.
przewody miernika przepinamy do któregoś z rezystorów źródłowych.
Włączamy wzmacniacz ponownie i kręcąc potencjometrem R33 ustawiamy ok 100mA czyli spadek 33mV .
Mając tak ustawiony wzmacniacz jak na fotografii prąd zwiększmy w prawo.

należy pamiętać że jest to wartość dosyć duża i przy zasilaniu wzmacniacza napięciem 55V (u mnie) oznacza to moc traconą w sumie na tranzystorach w spoczynku ok 20W co rozgrzewa widoczny na zdjęciu radiator do temp. bliskiej 50 stopni w upalny dzień.
Można ustawić oczywiście mniej ale może się to wiązać ze wzrostem zniekształceń.





Warto teraz spr czy pracują wszystkie tranzystory mocy mierząc spadek napięcia na pozostałych rezystorach źródłowych.Teraz trzeba uruchomić dc servo. Jego sposób zasilania jest kłopotliwy ale dzięki temu udało się uniknąć dużych rezystorów mocy które musiały by zbić napięcie z 55 do kilkunastu V.
Przed włażeniem U1 należy spr. więc jego zasilanie w punktach widocznych na zdjęciach ( na diodach zenera lub bezpośrednio w podstawce na pinach 4 i 7)
Napięcie powinno być bliskie 17V jeśli jest za duże lub znacznie poniżej (max zasilanie to 18V !) należy skorygować wartość diod zenera D1 i D2.





Na wyjcu powinno nam spaść napięcie do kilkunastu mV. (Niewielkie fluktuacje są normalne)




Jeśli do tej pory mamy szczęście i wszystko idzie dobrze został ostatni krok do wykonania. Przepinamy miernik między masę a wyjście U1 (noga 6) i mierzymy napięcie.
Jak jest w granicach +-3V (dc servo musi mieć zapas napięcia aby mogło kompensować np. starzenie się lampy) możemy uznać wzmacniacz za uruchomiony.Podłączyć układy zab. i dołączyć głośnik, źródło sygnału i cieszyć się brzmieniem :)





A jeśli nie poszło to niestety trzeba szukać przyczyny i spr kilka punktów pomiarowych: (nawet jak wszytko jest OK zalecam skontrolowanie napięć w tych punktach)

Zaczynamy od kontroli napięcia na R3 i R2: (Odchyłki rzędu +-100mv są normalne)




Następnie kolej na R49: i tutaj napięcie powinno wynosić około 1.8V



Teraz spr prąd driverów. Mierząc spadek napięcia najpierw na którymś z pary rezystorów R10/R13 następnie R41/42.
Napięcie nie powinno przekraczać 120mV (zaraz po włączaniu może rosnąć zanim tranzystory osiągną temperaturę pracy) co odp. na rezystorze 10om prądowi 12mA.
Gdy by okazało się że prąd jest istotnie większy należy zwiększyć wartość tych rezystorów do 22-33om. Inaczej te tranzystory będą się bezproduktywnie grzać.


C.D.N...

[raven1985]

Nie nic się nie zmieniło wzmacniacz z boostrapem ma nawet nieco mniejsze zniekształcenia.

[El_liero]

parametry elektryczne nie pogubiły się po modyfikacjach?

[raven1985]

że tak powiem. Co tam słychać ?

Wcięło mi wcześniej całego posta kleconego przez 40min :mad:

Wzmacniacz gra :)

Nie obyło się jednak bez problemów.
Znalazłem bardzo dziwną przypadłość.
Wzmacniacz oscyluje na kilkunastu MHZ ale tylko przy nasyconym DC servo i nasyconych Q1/Q2.
Przy normalnej pracy nie jest to żaden problem ! bo żadnych drgań nie ma.
Są to jakieś lokalne oscylacje, generator najprawdopodobniej tworzony jest przez pasożytnicze indukcyjności ścieżek lampa Q1/Q2 w raz z nimi i ich pojemnościami. Oscylacje mają amplitudę żedu kilkudziesięciu mV.
W prototypie tego jednak nie ma, najprawdopodobniej winę za to ponoszą też szybkie 2sa1145/2sc które kupiłem do kitów.
(za bardzo po hiendowałem z częściami :P )
Być może sytuację rozwiązały by antyparazyty w ich bazach ale musiały by być SMD żeby to coś dało.
Sytuacje częściowo rozwiązuje zwarcie U4 kondensatorem i 0.1-0.22u i taką modyfikację należy wykonać (C1_rev1) .
Sytuacja z nasyconym dc servem i Q1/Q2 może się jednak pojawić przy uruchamianiu pewnie z większością lamp.
Bo większość ma takie rozzuty parametrów między połówkami że dc serwo nie jest w stanie tego skorygować i się nasyca, na wyjściu dc potrafi sięgnąć nawet całego napięcia zasilania :) Ja kupiłem 4 nowe PCC88 i we wszystkich była podobna sytuacja.
Dlatego będzie trzeba dc korygować ręcznie przez dobranie R1 lub R2. Procedura będzie opisana. Wszyscy którzy poczekali będą w bardziej komfortowej sytuacji bo wszystkie mody (rev1) będą na płytce w tym dodatkowy potek do korekcji dc.
Nie przypuszczałem że rozrzuty parametrów mogą być aż tak duże. Jak powstanie kiedyś kolejna wersja to ten problem zostanie rozwiązany :)
W zasadzie nawet dc servo jak się dobrze ustawi nie jest potrzebne bo wzmacniacz trzyma dc kilka mV no przynajmniej przez te 2 dni co chodził :) W miarę zużywania się lampy ciężko powiedzieć jak będzie, powinny się obie polówki zużywać jednakowo :)
Sytuacja z nasyconymi Q1/q2 jest też niebezpieczna dla tranzystorów wyjściowych bo zrezygnowałem z zenerek zabezpieczających bramki.
Było to głupie i teraz żałuje :P a konkretniej to żałuje zniszczonych w ten sposób tranzystorów. W czasie normalnej pracy te diody nie są potrzebne ale np. przy jakimś błędzie montażowym... bez nich może być kupa dymu dlatego zalecam ich montaż (D1_rev1 i D2_rev2).

Jak widać nie nie jest to takie wszystko proste ale warto się pomęczyć.
Miałem nie robić tego wzmacniacza dla siebie... był by to jednak wielki błąd.

C.D.N.

Kiedy będzie dostępne zabezpieczenie? Jakiś przybliżony termin.

Będzie gotowe... kiedy będzie gotowe :)