• Witamy w największym polskim serwisie internetowym poświęconym w całości zagadnieniom samodzielnej budowy nagłośnienia.
    Dzięki DIYaudio.pl poznasz zagadnienia samodzielnej budowy nagłośnienia od podszewki oraz będziesz mógł dyskutować o DIY audio do woli.

    Artykuły z dawnego portalu zostały przeniesione do sekcji forum na samym dole.

Iglaki MLTL na STX W.12.100.8.MC + T.9.100.8.MS. Pierwsze DIY.

Rejestracja
Cze 1, 2009
Postów
10,843
Reakcji
454
Lokalizacja
Jawor
Jeśli nigdy w życiu nie zbudowałeś żadnych zestawów głośnikowych i chciałbyś na początek zrobić coś prostego, nie wydając na to dużej kwoty, to mając podstawowe narzędzia, dasz radę skopiować ten projekt.



Materiał, który użyłem do budowy to sklejka iglasta 12 mm, ciętą na 45 stopni, ale projekt zakłada zbudowanie obudowy z formatek ciętych pod kątem prostym. Oczywiście może to być również MDF (nawet prościej i taniej). Mnie jakoś ujęła surowość sklejki iglastej w nieco niższej jakości. Jej niedoskonałości, sęki i dziury wpadły mi w oko :)





Wymiary zewnętrzne to 144 mm szerokości, 900 mm wysokości i 164 mm głębokości. Obudowę można wykonać również z grubszego materiału np. z ogólnie dostępnych płyt 18 mm. W takim przypadku należy przeliczyć wymiary obudowy, zachowując jej szerokość, wysokość, oraz wymiar wewnętrzny portu. Przy grubszej płycie niezbędne będzie wykonanie frezów pod głośnik nisko-średniotonowy, ponieważ bez tego przepływ powietrza za głośnikiem będzie zbyt mały. Można dodatkowo sfazować otwór od wewnętrznej strony obudowy, choćby za pomocą pilnika/zdzieraka, czy papieru ściernego. Przy grubości 12 mm i maksymalnie prostej budowie frezy można pominąć, wykonując otwory pod głośniki za pomocą otwornicy, czy po prostu przy użyciu wyrzynarki.



Przy użyciu płyty o grubości 12 mm elementy obudowy będą miały następujące wymiary:

Front 120 mm x 900 mm
Tył 120 mm x 852 mm
Boki 164 mm x 900 mm
Góra i dół 120 mm x 152 mm
Port 120 mm x 60 mm

Umieszczenie głośników na froncie zgodnie z rysunkiem.

Wprawne oko dostrzeże jeden detal, którym jest niewielkie wzmocnienie obudowy. Ten element łączy boki, jak również stanowi oparcie dla pasków z owaty.


W tego typu obudowie MLTL (hybryda linii transmisyjnej z bas refleks) niezwykle istotna rzeczą jest wytłumienie. W projekcie użyłem popularnej owaty 300 g/m2. Na każda obudowę potrzebne będzie 5-6 pasków owaty o długości 53 cm. Jak nie macie rąk kowala, to nie powinno być problemu z zapakowaniem owaty po sklejeniu obudowy, jednak zachęcam do eksperymentów z wytłumieniem. Zbyt mała ilość wytłumienia będzie powodować słyszalne dudnienie i podbarwienie dźwięku. Im więcej tłumienia, tym mniej niskiego basu.



Zwrotnica.



Trzymając się konceptu prostego projektu, postanowiłem zastosować równie prosta filtrację. Jest to zwrotnica szeregowa, której ilość elementów została dobrana tak, aby skutecznie filtrować głośniki, przy możliwie minimalnej ilości elementów. Niestety W.12.100.8.MC nie jest głośnikiem, który zadowoli się prostym filtrem z jedną cewką. Silnie zaznaczone rezonanse membrany wymagały dodanie obwodu, który będzie je skutecznie tłumic.


L1 cewka powietrzna 100 μH 0,1 ohm
L2 cewka rdzeniowa 820 μH 0,15 ohm
C1 kondensator MKP lub MKT 10 μF
C2 kondensator MKP lub MKT 680 nF
R2 rezystor ceramiczny 5,6 Ω 5 W
R3 rezystor ceramiczny 3,3 Ω 10 W ale 5 W też będzie ok
R6 rezystor ceramiczny 10 Ω 5 W

Głośnik wysokotonowy podłączamy w odwrotnej polaryzacji!

Jeśli ktoś lubi więcej wysokich tonów, to może całkiem zrezygnować z rezystora R2



Brzmienie.

Zaskakująco przyzwoite granie. Bez problemu nagłośnią nie jeden pokój, jako wsparcie telewizora przy oglądaniu ulubionych seriali. Moduł impedancji nie jest wymagający i tanie wzmacniacze w klasie D bez problemu sobie z nimi poradzą. Te mikrusy lubią grać muzykę elektroniczną, współczesny pop, a i rockową stopa nią pogardzą - choć oczywiście z pewnym ograniczeniem SPL. Tweeter brzmi absolutnie poprawnie, bez brzydkich szelestów, trzasków udających wysokie tony. Midwoofer mógłby mieć nieco lepsze parametry, bo wysoki Qts i Fs daje się we znaki, ale przy tak niskiej cenie raczej nie ma co marudzić.
 
Ostatnią edycję dokonał moderator:
Jakie przewagi zwrotnicy szeregowej? Oprócz zwiększonych obrotów szarych komórek?... :)
W równoległej można byboby prosto wyciąć smieci 5-10kHz.
2kHz sciszone w celu poprawienia kierunkowośći- porównywałeś "na ucho" bez tej korekcji?
 
To takie małe kolumny podstawkowe, ale ze zintegrowaną podstawką ;)

Miałem kiedyś zapytać i akurat nadarzyła się okazja. Po co właściwie robić dużą obudowę hybrydową, skoro w tej objętości można byłoby zrobić br z głośnikiem 8" o sporo większej mocy i xmax. Tej samej objętości obudowa a kolumna grałaby głośniej.
 
Jakie przewagi zwrotnicy szeregowej? Oprócz zwiększonych obrotów szarych komórek?... :)
W równoległej można byboby prosto wyciąć smieci 5-10kHz.
2kHz sciszone w celu poprawienia kierunkowośći- porównywałeś "na ucho" bez tej korekcji?

Zwrotnica szeregowa dziala troche jak taki zywy organizm naczyn polaczonych. Zmieniasz wartosc jednego elementu zwrotnicy, a ten wplywa na filtr zarowno midwoofera jak i tweetera. Do tego midwoofer w wyniku swojego wychylenia moze wplywac na dzialanie filtra dla glosnika wysokotonowego. Dla przeciwnikow zwrotnic szeregowych sa to cechy calkowicie dyskwalifikujące ten typ zwrotnic. Zwolennicy twierdza, ze taka symbioza zwrotnicy z parametrami glosnika zapewnia lepsze brzmienie i zgranie ze soba glosnikow.

Gdzie lezy prawda, to juz kazdy sam musi ocenic.

W zwrotnicy szeregowej rowniez mozesz zastosowac wyzszy rzad filtracji plus dodatkowe pulapki, ale to sa dodatkowe elementy, ktore komplikuja zwrotnice tak samo jak zwrotnice rownolegla, a to oczywiscie generuje dodatkowe koszty. W tym projekcie priorytetem byl koszt wykonania i optymalna filtracja.

Po transmitancji filtrow widac, ze zadne dodatkowe tlumienie pasma 2khz w gore nie ma miejsca. Taka jest niestety charakterystyka glosnika w obudowie. Prostowanie tego pod katem rownego pasma i promieniowania offaxis wymagaloby zupelnie innej, bardzie skomplikowanej obudowy i bardzo rozbudowanej zwrotnicy. Taka obudowa w formie eksperymentu rowniez zrobilem, jak i klasyczne obudowy podstawkowe.

 
Ostatnia edycja:
To takie małe kolumny podstawkowe, ale ze zintegrowaną podstawką ;)

Miałem kiedyś zapytać i akurat nadarzyła się okazja. Po co właściwie robić dużą obudowę hybrydową, skoro w tej objętości można byłoby zrobić br z głośnikiem 8" o sporo większej mocy i xmax. Tej samej objętości obudowa a kolumna grałaby głośniej.

Objetosc wlasnie nie jest mala, dlatego jest to obudowa wolnostojaca, a nie monitorowa. W mojej ocenie parametry tego glosnika do malego monitora sie nie nadaja, do tego musialby miec membrany bierne, bo umieszczenie w monitorze portu o odpowiedniej dlugosci i srednicy bedzie niemal niewykonalne jesli taki port ma byc "cichy".

A po co robic takie konstrukcje? Bo mozna. MLTL na 8 calowym wooferze juz robilem i rowniez dostepny jest taki projekt :)
 
Zwrotnica szeregowa dziala troche jak taki zywy organizm naczyn polaczonych. Zmieniasz wartosc jednego elementu zwrotnicy, a ten wplywa na filtr zarowno midwoofera jak i tweetera. Do tego midwoofer w wyniku swojego wychylenia moze wplywac na dzialanie filtra dla glosnika wysokotonowego.

W praktyce nie próbowałem ale sama zabawa przy symulowaniu jest przednia. Clou- złapać balans :)
 
Cześć, nie widziałem jeszcze projektu na zwrotnicy szeregowej. :)
Ciekaw jestem jak z tworzeniem sceny, rozdzieleniem planów. Wiem, że to budżetowa konstrukcja i zarówno przetworniki, jak i zwrotnica i obudowa na to wpływają. Mimo to jestem ciekaw jak twoja konstrukcja wypada pod tymi względami.
 
Cześć, nie widziałem jeszcze projektu na zwrotnicy szeregowej. :)
Ciekaw jestem jak z tworzeniem sceny, rozdzieleniem planów. Wiem, że to budżetowa konstrukcja i zarówno przetworniki, jak i zwrotnica i obudowa na to wpływają. Mimo to jestem ciekaw jak twoja konstrukcja wypada pod tymi względami.

To już musiałbyś sam ocenić, bo jednak każdy słyszy nieco inaczej i ma inne wyobrażenie na temat tworzenia sceny stereo przez konkretne głośniki.

Projekt ma dość nisko położone przetworniki, do tego tweeter jest pod midwooferem, aby wyrównać czasowo głośniki dla zwrotnicy niskiego rzędu. Przesuniecie głośników, było również wymagane dla stłumienia rezonansów harmonicznych obudowy.
 
Chłopaki wzięli te kolumny jako "awaryjne" na avs2024

Najczęściej pada w tym pokoju słowo "kur...!" Jak to gra!

Potrafią bardzo przyjemnie zaskoczyć ilością basu, a cała reszta pasma jest bardzo ok

W wolnej chwili zrobię te kolumny!
 
Kolumienki zaskakiwały chyba każdego. Wiele osób zaglądało za kolumny i doszukiwali się 3 głośnika basowego albo subwoofera schowanego gdzieś w kącie. Bas był naprawdę rewelacyjny jak na takie małe przetworniki. Gości zaskakiwała również cena podzespołów. Jeden z obcokrajowców słysząc że to tanie przetworniki za 60 euro, stwierdził że to nie jest tanio, tylko za darmo. Te zestawy prezentowały duży kontrast jeśli chodzi o cenę wśród kolumn za tysiące, naście tysięcy złotych a niejednokrotnie jeśli chodzi o dźwięk wcale im nie ustępowały.
 
Bardzo miło zaskakujący dźwięk, do głowy by mi nie przyszło, że tak mały głośnik potrafi tak nisko zejść. Reszta pasma też w porządku. Teraz mam ochotę stworzyć jakieś MLTL tylko większego kalibru i bardzo zastanawiam się nad STXami. Kolejne AVS odhaczone, wszystkie konstrukcje w pokoju forumowym odsłuchane, jest o czym rozmyślać
 
Dziękuję odwiedzającym za przybycie. Ciesze się, że dźwięk tych maluszków przypadł Wam do gustu!

Cytując klasyka: "mały, ale wariat" ;)
 
Hej, 3 pytania:
1/ na jakiej wysokości licząc wewnątrz od dolnej ścianki należy umieścić wzmocnienie-podparcie do wytłumienia? Jakie wymiary ma ten element i na której ściance przymocować?
2/ w której części kolumny umieścić wytłumienie? układać od góry?
3/ czy wygłuszenie matami bitumicznymi ma jakiś sens w tego typu obudowie? (oczywiście objętość mat do skompensowania większymi gabarytami wewnętrznymi obudowy).

Pozdrawiam
 
Hej, 3 pytania:
1/ na jakiej wysokości licząc wewnątrz od dolnej ścianki należy umieścić wzmocnienie-podparcie do wytłumienia? Jakie wymiary ma ten element i na której ściance przymocować?
2/ w której części kolumny umieścić wytłumienie? układać od góry?
3/ czy wygłuszenie matami bitumicznymi ma jakiś sens w tego typu obudowie? (oczywiście objętość mat do skompensowania większymi gabarytami wewnętrznymi obudowy).

Pozdrawiam

Witamy na forum!

1. Ten mały łącznik ma dwa zadania. Pierwsze to wzmocnienie bocznych ścianek, a drugie to zapobieganie osunięciu materiału tłumiącego. Dlatego znajduje się on zaraz pod włókniną wytłumiającą, która układamy od górnej części obudowy do wspornika. Jego wymiary nie są jakieś krytyczne, ot kawałek sklejki powiedzmy 2 cm na 2 cm o długości 12 cm.

2. Wytłumienie dajemy w górnej części obudowy. Zachęcam do własnych testów z ilością owaty. Jeśli basu jest za dużo, trzeba dołożyć więcej owaty zwiększając jej długość.

3. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby dać maty bitumiczne. Nie polecam jedynie tych najtańszych, twardych mat, ponieważ są kruche.
 
Powrót
Góra