Na wstepie chcialbym zaznaczyc, ze ten krotki tutorial nie jest napisany dla osob, ktorzy uruchomia program ARTA pierwszy raz. Nie opisze tutaj podstawowych ustawien karty, poruszania sie po progamie itd. Rowniez nie bede pisal o tym jak przygotowac pomieszczenie do pomiaru i jak ustawic kolumne oraz mikrofon pomiarowy. Przedstawie tutaj opis obslugi programu w wersji demo, ktora nie ma mozliwosci zapisu naszych pomiarow do jej pozniejszej obslugi, lecz wylacznie ich exportowanie. Na szczescie caly program ma pelna funkcjonalnosc ( poza wyjatkami do jakich wymagany jest zapis plikow np. laczenie odpowiedzi portu i glosnika, czy laczenie odpowiedzi glosnika w bliskim i dalekim polu) i mozemy za jego pomoca wykonac pomiary zestawu nawet trojdroznego, pod warunkiem ze pomieszczenie pomiarowe umozliwi nam bramkowanie od okolo 100hz. W przecietnym pokoju jest to praktycznie niemozliwe. Zostaje nam pomiar na powietrzu, hali, badz naprawde duzym pokoju z wysokim sufitem. Co prawda sa pewne sztuczki, ktorymi mozna sie spomagac pomiarujac w domu aby wykonac to w domu, jednak nie bede sie na ten temat rozpisywac.
Pomiary wykonuje za pomoca karty usb m-audio transit za pomoca sterownikow Asio, preampu zewnetrznego i arta jig
http://artalabs.hr/AppNotes/AP1_MeasuringBox-Rev4Eng.pdf
Dzieki uzyciu "pelnego" Jiga praca z programem jest plynniejsza, daje nam wiecej mozliwosci oraz co najwazniejsze - dokladniejsze pomiary.
Przyklad bedzie dotyczyc monitora dwudroznego. Po ustawieniu gratow odpalam Arta. Klikam na czerwona ikonke nagrywania i przechodze do zakladki sweep.
Trzeba aktywowac opcje dual channel measurements mode oraz filter dual channel impulse response. Zaznaczamy wielokrotnosc pomiaru dla lepszej dokladnosci. U mnie jest trzy, ale mozecie dac nawet i 10. Pierwszy pomiar bedzie pomiarem sumy tweetera i midbasu. Lacze kabelki rownolegle do wzmacniacza. Ten pomiar posluzy za pomiar pomocniczy/referencyjny. Kolejnym powodem, dla ktorego zaczynam od tego pomiaru jest fakt, ze nie mozemy tego zapisac, a bedzie on nam potrzeby do ustalenia wielkosci bramki ( wg mnie odbicia sa lepiej widoczne na pomiarze sumy, niz pomiarach osobnych glosnikow). Poniewaz osobiscie nie uzywam wersji demo, to zwykle robie pomiar w za pomoca menu Fr2, a nie Imp jak w tym wypadku. Wtedy odrazu zapisuje kazdy pomiar na dysk, a dopiero pozniej pracuje nad ich bramkowaniem i obrobka.
Ok, teraz klikamy record i patrzcie na poziom wysterowania czy nie wpada na zolty lub czerwony.
Mamy juz impuls response naszej kolumny, teraz trzeba zalozyc poprawnie bramke i tutaj pomoze nam metoda dwukanalowa. Program przy kazdym pomiarze, umieszcza punkt referencyjny na pozycji 300 naszego impulsu. Mozecie go nie widziec, dopiero jak sie powiekszy obraz to bedzie on widoczny.
Punkt 300 jest punktem od ktorego program wysyla impuls z karty dzwiekowej, a nastepnie mozemy precyzyjnie zmierzyc czas, jaki jest potrzebny do zarejestrowania impulsu przez mikrofon. To jest kluczowe do pozniejszej symulacji zwrotnicy. Przy dobrej jakosci karcie w zasadzie nie ma mozliwosci duzego plywania latencji, ktora wplywalaby negatywnie na dokladnosc pomiaru. Testowalem Arte na wielu kartach i nie mialem z tym zadnego klopotu.
Aby szybko ustawic marker na pozycje 300 wystarczy wcisnac na klawiaturze przycisk Home. Jak juz mamy 1 marker w pozycji 300, klikamy na okinke Marker Set po prawej stronie, pomiar zaznacza sie na czerwono i teraz wlasciwie moglibysmy zalozyc bramke, gdyby nie jeden problem. Predelay, czyli czas ktory uplynal od impulsu karty do przechwycenia przez mikrofon, bez jego usuniecia nie otrzymamy poprawnie interpretowanej fazy. Zatem majac pierwszy marker ustawiony, klikamy na ikonke Max na gorze okna programu i drugi kursor ustawi sie w pozycji maksymalnego impulsu w naszym pomiarze. Mozna to ustawic recznie, ale program robi to dokladnie w 98% przypadkow. Teraz klikamy na ikonke Get i w moim przypadku Predelay wynosi 2.917 ms.
Mozecie teraz sprawdzic jaka to jest odleglosc od zrodla dzwieku do mikrofonu w centymetrach. Rozwijacie gorne menu View i klikacie time gate, program podaje te odleglosc na dolnym pasku Gate w nawiasie. Zapiszcie sobie wasza odleglosc na kartce, przyda sie pozniej do testu.
Teraz mozna przeciagnac prawy kursor przed pierwsze odbicie aby ustawic bramke, u mnie jest to pozycja 655.
Bramka ustawiona, przechodzimy do ikony Smoothed FR i juz widac zbramkowany pomiar z usunietym predelay. Klikam na dole okna w ikone M+P zebym mial na widoku czestotliwosc i faze. Jedno zdanie wyjasnienia. Jak widzicie, program pokazuje zolta kreska czestotliwosc od ktorej dziala bramkowanie, ale to jest nie do konca prawdziwe. Program analizuje impuls od punktu 300 do punktu 655 i stad wyciaga czestotliwosc dzialania bramki. Zeby znac ten punkt dokladnie trzeba sobie odjac predelay 2.917 od calej dlugosci bramki 7.396, lub jeszcze prosciej zalozyc probna bramke 1 marker przed impulsem glosnika, a drugi w punkcie 655 na moim pomiarze. Wtedy po przejsciu do okna FR widzimy prawdziwa bramke. Z grubsza bramki ponizej 5ms beda mialy czestotliwosci powyzej 200hz. Mozna to sobie sprawdzic samemu lub obliczyc.
Ok teraz klonujemy sobie overlay naszego pomiaru Overlay>set as overlay ( to tak tylko dla podgladu ) i exportujemy File>export ascii file, wyskoczy okienko i program zapyta nas czy chcemy zapisac plik FRD czy nie. Jesli exportuje dla Lspcad to klikam anuluj i program otworzy kolejne okno, gdzie zapiszemy sobie plik w formacie TXT. Pewnie niektorzy zauwaza, ze nie uzylem opcji minimum phase. Nie uzylem jej, bo nie jest to konieczne. Malo tego, tak ustawiona faza z usunietym predelay bedzie dawac jeszcze dokladniejsza symulacje, ale to pokaze pozniej.
Teraz odpinam glosniki i podlaczam je pojedynczo. Zamykam okno FR i klikam nagrywanie czerwona ikonka. Nie zmieniam zadnych ustawien programu, ani pozycji mikrofonu. Nagralem impuls midbasu. Zauwacie, ze bramka zostala w tym samym miejscu, jednak odleglosc centrum akustycznego midbasu bedzie nieco inna, dlatego cala operacje ustawiania markerow trzeba powtórzyć. Zatem kasujemy bramke i ustawiamy 1 marker na punkt 300 i klikamy Set, nastepnie ikonka Max i kolejno Get. Teraz predelay zmienil swoja wartosc na 3.021. Dlaczego? W pomiarze sumy, pierwszy sygnal do mikrofonu dolecial od glosnika wysokotonowego, bo ten przy typowym umieszczeniu na plaskiej sciance jest przed midbasem. Centrum akustyczne midbasu jest dalej od pozycji mikrofonu, stad predelay jest wiekszy. Sprawdzcie na View gate time odleglosc w cm, bedzie ona wieksza niz wczesniej. Zapiszcie wynik na pozniej.
Teraz ustawiam bramke drugim markerem w te sama pozycje 655. Pewnie zauwazycie, ze dla midbasu mozna by bylo te bramke jeszcze zwiekszyc, bo pierwszy rezonans jest nieco dalej niz na poprzednim pomiarze. Ja jednak zostawiam marker w tym samym miejscu.
Przechodze do FR i ten pomiar rowniez klikam jako Overlay>set as overlay (ctrl+a) i exportuje tak samo jak poprzednio do pliku TXT anulujac pytanie o FRD.
Zamykam to okno, podlaczam tweeter i klikam nagrywanie. Kolejno powtarzamy operacje od punktu 300 kasujac wczesniej markery, nastepnie Set i ikona Max, a potem Get. Predelay tweetera wynosi 2.917 ms. Jest to ta sama wartosc co z pierwszego pomiaru sumy glosnikow. Czasami moze sie zdazyc pewna rozbieznosc miedzy tym czasem predaley, ktora bedzie zalezla od karty dzwiekowej, ale zwykle roznice sa bardzo niewielkie, nie beda one miec wplywu na dokladnosc symulacji. Ustawiam bramke na 655 i przechodze do FR. Teraz export pliku txt jak poprzednio.
I to wlasciwie wszystko. Wyexportowalem trzy pliki w tym jeden jako plik referencyjny, ktory przyda sie do ustawienia offsetu glosnikow w programie do symulacji. Teraz przydaloby sie napisac, jak to przeniesc do Lspcad...
